برداشت آزاد از جرج مککارتی؛ ایدهای برای تأمل بیشتر
• ماکس وبر، در زمانهای کاملاً حساس در تاریخ فکری آلمان، شروع به نوشتن کرد.
• وبر، به کرّات، از بسیاری از نویسندگانی که کارل مارکس هم در زمینه تاریخ و انسانشناسی کلاسیک به آنها اعتماد کرده بود، بهره برد؛ از جمله بارتولد گئورگ نیهبور، گئورگ مورِر، هنری سامنر مِین، آگوست هاکستاوسن، فوستل دو کولانژ، یاکوب باخوفن و ادوارد برنت تایلر.
• تأملات او در این زمینه، معطوف به مباحث روششناختی بود که میان نظریهپردازان سودگرای اتریشی و مکتب تاریخی آلمان متداول بود.
• خصوصاً بحثهای کارل بوهر و ادوارد مایر بر سر ماهیت و نقش اقتصاد اعتدالگرا (oikos) در جامعه یونان باستان، هدف توجه ویژه وبر بود. این مباحث را میتوان هسته اصلی آسیبشناسی مارکس از اقتصاد امروز هم دانست.
░▒▓
• ولی در ۱۹۰۴، وبر از این رویکرد ساختاری و تاریخی فاصله میگیرد؛ این فاصله، وقتی پدید آمد که وبر به جامعهشناسی دین گرایش یافت، تا پژوهشهای اولیه خود در زمینه تاریخ اقتصاد را با پژوهش دربارهی تأثیرات فرهنگی و اخلاقی بر تکامل آگاهی سرمایهداری تکمیل نماید.
• نهایت اینکه وبر با نوشتهها و سخنرانیهای آخر که در زمینه تاریخ اقتصاد عمومی (۱۹۲۳) و اقتصاد و جامعه (۱۹۲۲) منتشر شد، توانست یک منظومه کامل بسازد. در این منظومه طیف وسیعی از مباحث تاریخی مورد کنکاش قرار گرفت و ماهیت سیاست بردگی و کشاورزی و سرمایهداری و دین در عصر کلاسیک، تا اقتصاد و شهرنشینی در سدههای میانه، و بالاخره فهم چندبعدی زیست اجتماعی مدرن.
مآخذ:...
هو العلیم