برداشت آزاد از محمود متوسلی؛ فقط ایدهای برای تأمل بیشتر
▬ تامس مالتوس (۱۷۶۶- ۱۸۳۴) به ضرورت بررسی علل و عواملی که موانع یا محرکهای توسعه ثروت به شمار میروند توجه خاص دارد. در بررسی علل پیشرفت و گسترش ثروت، مالتوس به مهمترین پیشنیازهای اجتماعی در عصر خود اشاره میکند و کارکرد اصول ارزشی و نهادی را در خصوص تأمین امنیت اقتصادی و حاکمیت قانون بر روابط اقتصادی- اجتماعی مورد تأکید قرار میدهد.
▬ مالتوس، یکی از مهمترین عوامل مؤثر بر میزان ثروت ملل را «عوامل سیاسی و معنوی» ذکر کرده است. وجود امنیت مالی همچنین، وجود قانون اساسی دارای اصول متعالی و چگونگی اجرای آن از شرایط اصولی تشویق هر صنعتی است. در اینجا هدف، بررسی کلیه علل و عوامل مورد تأکید است که میتوان ریشه و مبدأ آنها را در منابع سیاسی و معنوی یا به عبارتی در «اقتصاد سیاسی» جست و جو کرد.
░▒▓ جمعیت
▬ افزایش مستمر جمعیت، مشروط بر اینکه ظرفیت تولیدی جامعه متناسب با افزایش آن توسعه یابد، یکی از عوامل مهم در بالا رفتن سطح تقاضاست، اما، اگر صرفاً افزایش جمعیت داشته باشیم، این افزایش نه تنها محرک افزایش مستمر ثروت نخواهد بود ، بلکه از لحاظ نظری و با توجه به تجارب جهانی مانع و بازدارنده رشد ثروت نیز به حساب میآید.
░▒▓ تراکم سرمایه و پسانداز
▬ برخی، انباشت سرمایه را تنها عامل افزایش ثروت میدانند. واضح است که افزایش دائمی و مستمر ثروت بدون افزایش مستمر سرمایه صورت نمیگیرد، اما، باید دید تحت چه شرایطی سرمایهی متراکم شده در افزایش مستمر سرمایهگذاری و ثروت بیشترین تأثیر را دارد. در یک روند درازمدت، پساندازی موجب افزایش سرمایه و توسعه ظرفیتهای مولد میگردد که در نتیجه، افزایش درآمد حاصل شده باشد. دارایی یک کشور همانند دارایی یک فرد در نتیجه، پسانداز تدریجی حاصل میشود؛ لیکن پساندازی که حاصل افزایش سود و منفعت باشد و نه به دلیل کاهش در مصرف. ریکاردو به خوبی نشان داد که تحت بهترین شرایط، به دلیل مشکلات مربوط به تحصیل مواد غذایی برای کارگران، نرخ سود کاهش مییابد و در نهایت تراکم سرمایه متوقف میشود.
▬ حاصلخیزی زمین. زمین حاصلخیز یک نیروی بالقوه طبیعی محسوب میشود و استفاده درست از آن میتواند محرک مناسبی در افزایش ثروت تلقی شود.
░▒▓ اختراع و نوآوری در جهت صرفهجویی در نیروی کار
▬ اختراع ماشینآلات، باعث میشود که کالاهای بیشتری با قیمت کمتر وارد بازار شود. اختراع ماشینآلات مناسب قدرت شگفتآوری به تولید میدهد. از دید مالتوس سه علت مهم افزایش تولید عبارتند از: ذخیره سرمایه، حاصلخیزی خاک، و اختراعات جایگزینکننده ماشین به جای نیروی کار یا زمین.
░▒▓ ابزارهای افزایش ارزش تولید
▬ از دیدگاه مالتوس مهمترین علل افزایش ارزش که به توزیع مربوطند، عبارتند از:
▬ تقسیم دارایی زمینداران (توزیع عادلانه ثروت)، بازرگانی خارجی و داخلی و بالاخره حفظ نسبت مناسبی از نیروی کار شاغل جامعه در خدمات شخصی.
▬ تقسیم دارایی زمینداران. از دید مالتوس از آنجا که تعداد نسبتاً کمی از مالکین ثروتمند تعداد زیادی خدمه، پیشکار و برده را نسبت به تولید محصولات صنعتی و تجاری خود در اختیار داشتهاند، قدرت این طبقه در عرضه کار مولد خیلی بالاتر از تمایل و خواست مصرفی آنها بوده و لذا، سرعت رشد ثروت آنها با افزایش تقاضای مؤثر تقلیل یافته است. مالتوس معتقد است که بسیاری از نتایج بزرگ در اقتصاد سیاسی معلول شناخت نسبت گروه مولد به گروه غیرمولد است، اما، اهمیت این نسبت در ارتباط با تولید ثروت در هیچ بخشی مانند تقسیم زمین و داراییهای دیگر نیست.
▬ بازرگانی داخلی خارجی. در نتیجه، ارزش مبادلهای داراییهای کشور بالا رفته، بر ثروت ملی افزوده میگردد.
▬ خدمات شخصی و مصرفکنندگان غیرمولد. در هر جامعه بخشی از نیروی فعال باید به انجام خدمات مختلف بپردازند؛ در هر جامعه متمدنی وجود این طبقات در حد معینی یک ضرورت مطلق محسوب میشود. میتوان نتیجه گرفت که وجود طبقه غیرمولد در هر اجتماعی نه تنها برای اداره امور، تأمین امنیت، سلامت و ارشاد مردم ضروری است، بلکه نسبت مقبولی از آنها میتواند مشوق تولید و انگیزهای برای افزایش ثروت باشد، اما، اینکه این نسبت چقدر باید باشد به عوامل متعددی بستگی دارد و با توجه به منابع اقتصاد سیاسی برای کشورهای مختلف متفاوت و نامعین است.
مآخذ:...
هو العلیم
به نظرمن خوب بود وجا داره ازتون تشکرکنم.