دکتر 
محمود احمدی‌نژاد و دکتر حسن روحانی؛ فقط ایده‌ای برای تأمل بیشتر
■■■■متن کامل گزارش اول رئیس‌جمهور دکتر محمود احمدی‌نژاد؛ یکم آذر ۱۳۸۴
www.president.ir، شناسه خبر: ۲۶۶۳
░▒▓ گزارش‌گر: ارائه گزارشی از عملکرد دولت در هر ۴۵ روز از طریق رسانه ملی یکی از وعده‌هایی بود که جناب آقای احمدی نژاد داده بودند. امروز در دو ماه و بیست و شش روز گذشته از فعالیت دولت نهم، فرصتی دست داد تا مهم‌ترین تصمیمات دولت در ۴۵ روز گذشته را از زبان آقای احمدی نژاد بشنویم. به عنوان سؤال اول بفرمایید که مهم‌ترین فعالیت دولت در ۴۵ روز گذشته چه بود؟
▬ دکتر احمدی‌نژاد: بسم الله الرحمن الرحیم
▬ اللهم عجل لولیک الفرج و العافیه و النصر و اجعلنا من خیر اعوانه و انصاره و المستشهدین بین یدیه.
▬ بنده هم خدمت ملت عزیز ایران و همین طور شما و همکاران خوبتان سلام عرض می‌کنم. دولت در ۴۵ روز گذشته در بخش‌های مختلف فعالیت‌های متنوع و پر حجمی داشت؛ مصوبات اقتصادی؛ عمرانی و زیر بنایی داشتیم و برخی مصوباتی که مربوط به سیاست خارجی بود. مهم‌ترین مصوبات دولت در بخش اقتصادی بود. دولت چند تصمیم بزرگ گرفت. تصمیم مهم دولت تصویب مقررات توزیع سهام عدالت است. این یک کار بسیار بزرگ است که باید در کشور ما ان‌شاءالله انجام بشود؛ و به مرور و قشر به قشر این سهام واگذار بشود و از محل سود سالانه سهام قیمت سهام به صندوق دولت برگردد و در طول مدت بازپرداخت هم هیچ نوع کارمزد یا سودی به این بدهی تعلق نمی‌گیرد، خالص بدهی است و در واقع، یک قرض‌الحسنه است که دولت می‌دهد. از اقشار پایین شروع می‌کند. این تصمیم بزرگی بود. البته، نیازمند بعضی آیین نامه‌ها و طراحی‌های جزئی است که دارد انجام می‌شود و امیدواریم از دهه فجر انقلاب اسلامی ان‌شاءالله اولین واگذاری سهام عدالت آغاز بشود. تصمیم مهم و بزرگ دیگر اقتصادی دولت ساماندهی تسهیلات بانکی است. مردم عزیز می‌دانند که سالانه حدود ۴۰ هزار میلیارد تومان تسهیلات پرداخت می‌شود. ساماندهی این تسهیلات در واقع، موتور محرکه اقتصاد ماست و این ۴۰ هزار میلیارد تومان نقش تعیین کننده‌ای در جهت گیری‌های اقتصادی کشور دارد. دولت با بانک مرکزی و بانک‌ها مطالعات گسترده‌ای را انجام داد.
▬ باور ما این بود که این منابع باید اولاً، در سطح کشور به طور عادلانه توزیع بشود. بعد به گونه‌ای تصمیم‌گیری بشود که اقشار و افراد بیشتری بتوانند از این منابع استفاده کنند و به گونه‌ای اختصاص پیدا کند که در جهت تحرک مثبت اقتصادی فعال بشود؛ یعنی، جهت‌گیری عمومی این منابع به سمت تولید و توسعه تولید و صادرات کشور باشد. خوشبختانه بانک مرکزی و بانک‌ها همراهی بسیار خوبی کردند. اطلاعات خوبی از سراسر کشور جمع آوری شد. یک جدولی به تصویب دولت رسید که در سال جاری تا پایان سال ۲۰ درصد از کل این رقم مدیریت بشود. سال آینده ۳۵ درصد و سال‌های بعد هر سال ۵۰ درصد؛ یعنی، به مرور افزایش پیدا می‌کند، وزارت کار، وزارت کشاورزی، وزارت صنایع و معادن و بقیه وزارت‌خانه‌هایی که در کار خدمات و تولید هستند، موظف شدند که به کمک مردم بشتابند. این تسهیلات مستقیماً در اختیار گروه‌هایی از مردم و جوانانی که در واحدهای حقوقی متشکل‌اند و علاقه‌مند به سرمایه گذاری برای تولید کار و اشتغال هستند، قرار داده بشود. این تصمیم بسیار بزرگی است. در سفر به خراسان جنوبی اولین سهمیه استانی برای سال جاری که ۱۳۰ میلیارد تومان بود، تخصیص داده شد که ان شاء الله به مرور بانک‌ها در اختیار مردم قرار می‌دهند. ما فکر می‌کنیم یک تصمیم بسیار بزرگ اقتصادی است و اگر به درستی اجرا شود، می‌تواند تحرک بسیار خوبی را ایجاد کند. البته، مابقی این منابع در اختیار بانک‌ها و بانک مرکزی است که به بخش‌های دولتی، صنایع بزرگ و سرمایه گذاری‌های بزرگ یا قراردادهایی که از قبل داشتند و می‌خواهند ادامه بدهند، اختصاص می‌یابد [بخش‌های مختلفی هستند که نیازمند این منابع هستند. دست بانک‌ها هم باز است که بتوانند تعهدات قبلی و برنامه‌های آتی‌شان را دنبال کنند. این تصمیم بسیار بزرگی بود. دولت در شورای اقتصاد تصمیم بزرگ دیگری گرفت و آن هم گازکشی به ۹ هزار روستاست].
▬ منابع آن البته، نوعاً تسهیلات است که از بیرون می‌گیریم، اما، مصوبه قانونی دارد و دولت آمادگی دارد که این را بگیرد و اجرا کند. مصوبه‌اش انجام شد، به وزارت نفت اختیار داده شد، ۹ هزار روستایی که از قبل مطالعه شده، ان شاء الله عملیات گازکشی آن‌ها آغاز خواهد شد. مصوبه دیگر دولت کنترل بخش اقتصاد دولتی است. همان طور که می‌دانید مهم‌ترین مشکل اقتصاد ما امروز سهم تعیین‌کننده دولت در بخش اقتصاد است و بر می‌گردد به مؤسسات و شرکت‌ها و واحدهایی که در اختیار دولت هستند. واحدهایی که از سال ۷۰ و ۷۲ می‌بایست به مردم واگذار می‌شدند، منتها به رغم اینکه واگذاری‌ها انجام شده، صدها برابر میزان واگذاری، سرمایه گذاری جدید اتفاق افتاده است دولت مگر در موارد خاصی که مردم به طور مستقیم قادر به سرمایه گذاری، نیستند، بقیه را ممنوع کرد. سود و منابع استحصالی این شرکت‌ها می‌آید و از طریق دولت در اختیار متن مردم قرار می‌گیرد تا مردم سرمایه گذاری کنند. در بعضی جاهای خاص هم که مردم قادر نیستند، قرار شد که شرکت‌ها با مردم مشارکت کنند؛ به صورت سهامی عام و... از جمله در فولاد و بخش‌های مشابه که سرمایه‌های سنگین می‌خواهد، با مشارکت مردم این کار را انجام بدهند. تصمیم دیگری که دولت گرفت، ساماندهی کارکنانی بود که از طریق شرکت‌های پیمانکاری در اختیار دستگاه‌ها و شرکت‌های دولتی قرار گرفته بودند. وضع نابسامانی داشت، حقوق این کارگران خوب تأمین نمی‌شد و در مقابل، خدماتی هم که به دولت می‌شد، خدمات قابل قبولی نبود دولت یک کار سنگین و مفصل کارشناسی کرد، تقسیم‌بندی و لایه‌بندی کرد، کسانی را که از طریق شرکت‌های پیمانکاری به بدنه دولت متصل شده بودند، برای هر کدام حکم خاصی را صادر کرد و ان شاء الله به زودی عملیات اجرایی آن آغاز می‌شود.
...ــــادامه ←
░▒▓ گزارش‌گر: رفع این مشکل قطعی شده دیگر؟
▬ دکتر احمدی‌نژاد: ان شاء الله. یعنی، وضعیت ان شاء الله به مراتب بهتر از شرایط فعلی خواهد شد؛ هم چسبندگی و انگیزه‌شان برای کار بالا می‌رود، و هم تأمین و اعاده حقوقشان، چون ما این‌جا مشکلی داشتیم که بسیار به چشم می‌خورد و آن هم تضییع حقوق کسانی بود که از این طریق متصل می‌شدند و فاصله دریافتی شان با بقیه کارکنان دولت ان شاء الله جبران خواهد شد. در ۴۵ روز گذشته دولت البته، مصوبات جزئی فراوانی داشت که برای تسهیل در امور و باز کردن راه برای دستگاه‌ها و... است.
░▒▓ گزارش‌گر: تا از بحث کارکنان قراردادی و حق‌الزحمه‌ای که بعضاً نکاتی را فرمودید، رد می‌شویم، بعضی از سازمان‌ها و شرکت‌ها بودند که با برخی از این قشر کارکنان قرارداد داشتند، اما، موضوع بیمه این‌ها اصلاً پرداخت نمی‌شد. آیا این مسأله هم حل شده است؟
▬ دکتر احمدی‌نژاد: متأسفانه - عرض کردم دیگر - حقوقشان وقتی تضییع می‌شد، یکی‌اش بیمه بود. یا مرتب رد نمی‌شد یا در سقفی که دریافتی شان است، در آن جداولی که باید به بیمه گزارش می‌دادند، درج نمی‌شد. امیدوارم با پیگیری‌هایی که می‌کنیم، این مرتفع بشود. البته، اگر هم اشکالاتی بعداً بود، باید به دولت گزارش بشود و ما دنبال این هستیم که ان شاء الله آن را برطرف کنیم. نمی‌شود در یک سیستم ۸ نوع، ۱۰ نوع کارمند باشد، هر کدام با یک مقرراتی، هم حقوق کارکنان تضییع بشود، و هم حقوق ملت. چون بالاخره، کارمند باید با دلگرمی و... کار کند. [مصوبه دیگری داشتیم برای جبران بخشی از فاصله بین حقوق بازنشستگان و سایر کارکنان، البته، در آن لایحه خدمات اداری و بحث نظام هماهنگ و این‌ها در مجلس در دست بررسی است. وقتی که تصویب بشود، ما عمل خواهیم کرد. منتها در کار عاجل و اقدام عاجل، دولت تصویب کرد ضرایب پایه حقوق بازنشستگان را برای عائله‌مندی و فرزندان و این‌ها افزایش بدهد. البته، در بودجه ۱۳۸۵ گنجانده خواهد شد. لایحه‌اش را به مجلس دادیم. امیدواریم که برگردد و ما بتوانیم در لایحه ۱۳۸۵ بگنجانیم و از اول فروردین اعمال خواهد شد. مصوباتی هم برای تأمین واردات بنزین داشتیم. مصوبه خدمات روستایی در راه و آب و برق روستایی، مناطق زلزله زده و... این‌ها دیگر جزئی است و من واردش نمی‌شوم، چون دولت در هر جلسه عملاً ۱۵ تا ۲۰ مصوبه دارد، چون جزئی است دیگر در خبر هم این‌ها را ذکر نمی‌کنیم. کار دیگری که دولت در ۴۵ روز گذشته آغاز کرد، سفرهای استانی است. سفرهای استانی یکی از کارهای مهم و محوری این دولت است. باور ما این است که همه جای کشور، ایران است. همه جا باید با هم آباد بشود، دولت متعلق به همه ملت و وجب به وجب خاک ایران است. سازمان اداری ما سازمانی یک طرفه است. اولاً، به شدت تمرکزگراست، مدیریت را محصور می‌کند، در تصمیم گیری‌ها کند است، جهت برگشت گزارش‌گیری ندارد؛ یعنی، تصمیماتی که دولت می‌گیرد، وقتی وارد بدنه می‌شود، دیگر خط برگشت نیست که این تصمیم چه شد. ]
▬ به کجا رسید یا با چه هزینه‌ای رسید. دسترسی مردم به مسؤولین ارشد کشور بسیار سخت است. دولت مصمم است که این وضعیت را اصلاح کند و یکی از مهم‌ترین کارها در اصلاح این وضعیت، سفرهای استانی است. در سفرهای استانی اتفاقات مهمی می‌افتد. اولاً، وزرا می‌روند و با همه مسائل استان از نزدیک آشنا می‌شوند. کل دولت یک جمع‌بندی واحد و روشنی از مسائل آن منطقه به دست می‌آورد. با بدنه مردم ارتباط برقرار می‌کند و مردم مشکلات و دیدگاه‌ها و نقطه نظرات را مطرح می‌کنند. در متن مردم امیدواری ایجاد می‌کند و تصمیمات در همان محل اتخاذ می‌شود؛ یعنی، دولت در آن هفته به آن استان اختصاص دارد. بنا بر این، متمرکز می‌شود و همه مسائل استان را جمع‌بندی می‌کند. یک نوع نگاه بلند مدت و نگاه تا چهار سال به استان برایمان کاملاً روشن می‌شود. دستگاه‌های استانی فعال می‌شوند، بدنه وزارت‌خانه‌ها فعال می‌شوند، چون یک سیستم پیگیری بسیار منظم و جدی هم تعبیه شده؛ هم در وزارت‌خانه‌ها، و هم در نهاد ریاست جمهوری، این تصمیمات باید عملیاتی بشود. باید روز به روز گزارش بیاید. بنا بر این، آن نواقصی که در سیستم اجرایی هست، تا حدود زیادی کاهش پیدا می‌کند، ضمن اینکه خود بدنه اجرایی دولت که خودشان متن مردم‌اند و علاقه‌مند خدمت به مردم هستند، فرصتی پیدا می‌کنند برای اینکه به مردم خدمت کنند و از وقتشان در جهت اعتلای کشور مفید استفاده کنند.
░▒▓ گزارش‌گر: این سفرهای استانی که شما اشاره کردید، اولویت‌هایش بر چه اساسی است؟ بر اساس منطقه یا محرومیت‌های استان‌ها؟
▬ دکتر احمدی‌نژاد: معیارهای مختلفی دخیل است. طبیعی است که معیار محرومیت یکی از معیارهای اصلی است. چون ما عرض کردیم همه کشور باید با هم جلو برود. البته، توجه داشته باشید. این نافی سفرهای موردی وزرا و مسؤولین کشور نیست. یک وزیر باید دائم به همه جای کشور سرکشی بکند. اینکه دولت به مفهوم حقوقیِ دولت می‌رود و وقت را به یک استان خاص اختصاص می‌دهد، برای این است که همه مسائل استان یک جا جمع‌بندی بشود و همه بدانند که در آن استان باید چه کارهایی را انجام بدهند و یک وحدت نظری هم در دولت ایجاد می‌شود، نمایندگان مردم در استان، نخبگان استان و مسؤولین استان در این تصمیم‌گیری دخالت و نقش مستقیم دارند. بنا بر این، تصمیم گیری‌ها واقعی‌تر می‌شود. مسؤولین استان هم می‌دانند چه چیزی را از کدام وزیر باید دنبال کنند و از کدام سازمان باید چه چیزی را بخواهند. البته، یک شور و شعف و انگیزه بسیار بالایی هم در مسؤولین کشور ایجاد می‌شود. این یک واقعیت است. وقتی ما در تهران نشستیم و محصور به کاغذها و گزارش‌ها و جلسات شدیم، فکر می‌کنیم همه کشور همین اتاق ما یا دو خیابان اطراف ماست. در صورتی که کشور خیلی بزرگ است. ملت ایران همه جای ایران هستند؛ از لب مرز هستند تا مرکز کشور. همه ملت ایران هستند، همه حق دارند و دولت متعلق به همه این‌هاست. معنایش این نیست که ما به استان می‌رویم و تصمیم ملی نمی‌گیریم، چرا آن‌جا هم ممکن است تصمیم ملی بگیریم و می‌گیریم، چون دولت است دیگر، چه فرقی می‌کند، اما، تمرکز تصمیمات در آن استان متعلق به آن استان است و این سفرها ادامه پیدا خواهد کرد. ان شاء الله جدی هستیم.
▬ بعضی‌ها گفتند هزینه‌ها زیاد می‌شود، هزینه‌ها زیاد نمی‌شود، چون تک تک وزرا باید به استان‌ها بروند. رئیس‌جمهور هم باید به استان‌ها برود. خب، حالا با هم می‌روند. این که تمام هزینه‌ها را به حداقل رساندیم، اصرار داریم و وزراء اصرار دارند که در رفت و آمدها و پذیرایی‌ها و جلسات الگوسازی کنند. ما نباید منابع و بیت‌المال مردم را بی‌جهت هدر بدهیم. سعی می‌کنیم با حداقل مؤونه و هزینه این کار انجام بشود. ضمن اینکه وقتی یک وزیری می‌رود، بعداً باید بیاید و با سایر وزراء برای تصمیم‌گیری رایزنی کند، اما، همان جا همه هستند و همه صحنه را دیده‌اند. ضمن اینکه وقتی آدم خودش مشکلی را می‌بیند، متفاوت است با آن که روی کاغذ به او گزارش بدهند. روی کاغذ تقریباً، همه چیز درست است. درست هم نباشد، روی کاغذ می‌فهمیم که فلان استان ۲۲ درصد بیکار دارد، تا اینکه به خانه مردم برویم و بفهمیم سه جوان بیکارند یعنی، چه، این متفاوت است و احساس و عزم دیگری در آدم ایجاد می‌شود. این تعهد همیشه و هر روز چشم‌های آن پدر و مادر و جوان در منظر آدم است، حال و هوای دولت عوض می‌شود. جلسه‌ای که در بیرجند داشتیم، جلسه بسیار با نشاطی بود، اصلاً مسابقه خدمت رسانی بود. واقعاً یک مسابقه بود و من بارها هم آن‌جا عرض کردم، و خدا را شکر کردم که خدایا چه راهی در مقابل، خدمتگزاران گشودی که این جور این فرزندان ملت با اشتیاق دارند برای خودشان مسؤولیت تعریف می‌کنند. کسی اجبار نمی‌کرد و چیزهایی بود که شدنی است. یک موقع آدم می‌پذیرد که این نشدنی است، اما، وقتی که به صحنه می‌روی، می‌بینی که با همین منابع مالی و با بعضی سازوکارها و صرفه جویی‌ها و تغییر رویه‌ها می‌شود بسیاری از گره‌ها را باز کرد. بسیاری از گره‌ها را می‌شود باز کرد. تا ما مرز را نبینیم، متوجه نمی‌شویم که زندگی در آن زمین لم یزرع و با سالی ۱۳۰ هزار تومان دریافتی یعنی، چه؟ آدم تا وقتی نبیند، متوجه نمی‌شود یک خانواده فقط نان خالی می‌خورد.
▬ مرتب ما بگوییم که آقا در هزینه‌هایتان صرفه جویی کنید متوجه نمی‌شوند. آن را که دید، آن وقت دیگر این‌جا ریال ریال بیت‌المال برایش مهم است و کار کردن برای آن‌ها و برای کل ملت ایران که عزیز هستند، مهم است. البته، تصمیم گیری‌های کلان دولت به جای خودش محفوظ است و دارد انجام می‌شود. یک کار دیگری که دولت انجام داد، تصویب مقررات مشارکت سایر کشورها و شرکت‌ها در چرخه سوخت هسته‌ای است که به نظر من این هم یک کار بسیار مهمی بود. در طول این مدت نشست‌های بین‌المللی فراوانی در دنیا انجام شد؛ در تونس، مالزی و جاهای دیگر. بعضی از وزراء و معاونین رئیس‌جمهور خیلی با نشاط و قوی و با نظر و طراحی در این جلسات هم شرکت کردند که خودشان گزارش‌هایشان را به مردم خواهند داد؛ یعنی، در عرصه بین‌المللی هم ما یک فعالیت جدی داشتیم، بخصوص در بخش سیاست عمومی دولت که گسترش روابط با همسایگان و دنیای اسلام و کشورهایی است که مخاصمه‌ای با ما ندارند که ما علاقه‌مندیم با همه کشورها غیر از یکی دو تا که بالاخره، آن‌ها از دایره ارتباطات فرهنگی و انسانی ما خارج‌اند، با بقیه گسترش ارتباطات داشته باشیم [و رایزنی‌ها بسیار گسترده است. دائم جلسات کارشناسی داریم، کمیسیون‌های مشترک بین ما و کشورهای دوست الآن فعال شده است، دائم جلسه می‌گذارند. بعضی‌هایش با حضور خود بنده تشکیل می‌شود. ما مصممیم که ارتباطات را به طور جدی در همه زمینه‌ها گسترش بدهیم. ]
░▒▓ گزارش‌گر: آقای رئیس‌جمهور شما در ابتدای صحبت‌هایتان در خصوص عملکرد ۴۵ روزه دولت، تصمیمات مهم اقتصادی را تشریح کردید که سهام عدالت، ساماندهی اقتصادی و موارد دیگر بود. من می‌خواستم بپرسم که در کل جهت‌گیری اقتصادی دولت به چه صورت است؟
▬ دکتر احمدی‌نژاد: من این را قبلاً بارها اعلام کرده‌ام و این‌جا مجدداً تأکید می‌کنم. ما معتقدیم آن اقتصادی اقتصاد پایدار و پویا و ماندگار است، که نقش آفرینان اصلی آن متن مردم باشند. استعدادها و توانمندی‌های مردم بی‌پایان است. این‌ها باید در جریان ساختن کشور بیاید و اقتصاد فعال بشود. کما اینکه در فرهنگ و سیاست هم ملت باید فعال بشوند. اصلاً مردم‌سالاری دینی یعنی، مردم در واقع، دارند کشور را اداره می‌کنند. دولت حامی و ناظر بر مردم است، هادی مردم است که به مردم اطلاعات بدهد که مشکل پیدا نشود و جهت‌گیری‌های کلی را تدوین می‌کند، سیاست‌ها را تدوین می‌کند. مردم باید اقتصاد را اداره بکنند. ما تا الآن با همین نگاه عمل کرده‌ایم. به همین خاطر در شورای عالی صادرات تصمیمات بسیار خوبی گرفته شد؛ تقویت صادرات توسط مردم. بالاخره، ما اقتصاد وارداتی - مصرفی را باید به اقتصادی تولیدی صادراتی تبدیل کنیم. این راه نجات کشور است. برای این باید گمرک اصلاح بشود، مقررات صنایع اصلاح بشود و نیز نگاه و حمایت‌ها و پشتیبانی‌ها و اولویت‌های دولت. در شورای اقتصاد تقریباً، همه تصمیم گیری‌های ما حمایت از اقدام‌های مردمی است. مردم باید بیایند. البته، در دو بخش کلی، کسانی که می‌خواهند سرمایه گذاری‌های خیلی کلان بکنند، بالاخره، از حمایت‌های دولت، حمایت‌های قانونی و مقرراتی برخوردار هستند، اما، تمرکز این حمایت‌های دولت به سمت کارهای خُرد است؛ یعنی، باید بدنه ملت فعال بشود. ما به صنعتی که صدها میلیارد تومان در آن سرمایه گذاری کنیم تا فعال شوند نیاز داریم، اما، اقتصاد کشور با این فعال نمی‌شود. اقتصاد کشور موقعی است همه مردم از صبح تا شب کار مثبت و مفید داشته باشند، کاری که در اقتصاد یا کلان اقتصاد باید بکنیم، این است که کشور را به جلو ببریم. کار کشاورزی داشته باشند، کار صنعت، خدمات، خدمات مهندسی داشته باشند، تولید فکر داشته باشند.
▬ کار هنری، کار فرهنگی و انواع کارهایی که مثبت است یا فرهنگ کشور را جلو می‌برد یا اقتصاد کشور را جلو می‌برد یا عمران و آبادی را جلو می‌برد. ما فکر می‌کنیم باید به سمتی حرکت کنیم که بدنه ملت درگیر شود. [الآن صدها هزار فارغ‌التحصیل دانشگاهی داریم و همین طور دارند می‌آیند. خب، اقتصادمان وقتی فعال است که این‌ها بروند در جا و تخصص خودشان؛ و همین جا بگویم یک تصمیم بزرگ دیگر دولت، اختصاص هزار میلیارد تومان وام کم بهره و تسهیلات ارزان قیمت برای ساخت مسکن روستایی بود، دویست هزار واحد روستایی. ما فکر می‌کنیم که بنیان‌های اقتصادی کشور در روستاها و شهرهای کوچک پایه گذاری می‌شود. ما دیگر نمی‌توانیم صنعت را در تهران توسعه بدهیم. این فاجعه است. ما نمی‌توانیم در شهرهای بزرگ کشور صنایع را توسعه بدهیم. باید خردش کنیم که دور برود. بعید می‌دانم الآن کسی در دنیا به فکر این باشد که یک کارخانه ایران خودرو را از صفر شروع کند به ساختن. این اصلاً به نفع هیچ اقتصادی نیست. کارخانه ایران خودرو یعنی، هزارن کارگاه کوچک در اقصی نقاط کشور، با یک مجموعه مقداری بزرگ‌تر که این‌ها را با هم جمع ببندد و بیرون بدهد. هزینه‌های بسیار سنگین، زمینهای گران قیمت در کنار شهر تهران و ساختمان سازی‌های سنگین اصلاً به نفع اقتصاد نیست. بنا بر این، اگر سرمایه گذاری بزرگی هم بشود باید خُرد بشود و به تمام کشور برود و از آن‌جا جمع بشود و این هم یعنی، روستا و شهرهای کوچک، یعنی، کشاورزی، یعنی، صنایع تبدیلی، یعنی، صنایع خُرد که بعد می‌تواند در جاهایی جمع بشود و به کالاهای بزرگ‌تری هم تبدیل بشود. ]
▬ البته، یک نگاه دیگری را ما مطرح کردیم و خوشبختانه فعالین اقتصادی و مدیران صنعتی ما از آن استقبال کردند. گفتیم نگاه ما به تولید در داخل به لحاظ استاندارد یا سطح تولید باید نگاه صادراتی باشد؛ یعنی، کیفیت تولید را بالا ببریم. الآن هزینه‌های تولید ما بسیار بالاست. بخشی از آن به مدیریت بر می‌گردد و بخشی به سازوکارهای اداری کشور بر می‌گردد، مراحلی که باید اجازه تسهیلات از بانک بگیرد، مراحل اداری و این‌ها خیلی دست و پاگیر است. ما مصّر هستیم که این‌ها باید اصلاح بشود و متن مردم بیایند و استعدادهایشان را بُروز بدهند. ما فکر می‌کنیم اهداف چشم انداز به خوبی قابل تحقق است، با استعدادهای انسانی و مادی که کشور دارد و توانمندی برنامه ریزی که امروز به حمدالله در دولت و مدیران وجود دارد. بسیاری از جاها ما فقط مانع هستیم. دولت فقط مانع مردم است، ما باید خودمان را از سر راه مردم کنار بکشیم و اجازه بدهیم که مردم تحرک مناسب اقتصادی داشته باشند.
░▒▓ گزارش‌گر: در آغاز فعالیت دولت نهم، تقریباً، از یک ماه بعد، برخی افراد مطالبات زودرسی را از دولت مطرح کردند، شعارها و وعده‌هایی را که داده شد از زمان انتخابات، پس از آغاز فعالیت جناب عالی و همکارانتان، مطرح کردند که چه شد. صحبت شما با این افراد و مردم در این خصوص چیست؟
▬ دکتر احمدی‌نژاد: این نکته جالبی است و وجوه مختلفی دارد. بعضی وقت‌ها من خودم هم خیلی خوشحال می‌شوم، و هم خنده‌ام می‌گیرد. کسی می‌آید مگر تو نگفتی این کار را می‌کنی؟ هرچی فکر می‌کنم می‌بینم من اصلاً چنین حرفی را هیچ وقت نزده‌ام. البته، کار، درستی است، ولی، من نگفته‌ام، اما، کار درستی است و ما هم باید انجام بدهیم. این مطالبات زودرس به نظرم چند علت دارد. یک علت آن امیدواری بسیار بالای مردم به این فرزندانشان و دولت جدید است. ما این را بسیار ارزشمند و مثبت می‌دانیم. یعنی، مردم امیدوار هستند و می‌خواهند و این باعث می‌شود ما تشویق بشویم، بیشتر کار کنیم و تحرک بیشتری داشته باشیم و سریع‌تر کار کنیم که کشور زودتر جلو می‌رود و مشکلات زودتر حل می‌شود. بخشی از آن مطالباتی است که به نظر من واقعی نیست، بالاخره، دو ماه و ۲۶ روز است که دولت مستقر شده است. این حجم تصمیمات مهم و بزرگ برای گروهی که باید با هم همفکر کار کنند و بعضی از آن‌ها تازه با هم آشنا شده‌اند، هم باید بر مسائل وزارت‌خانه، و هم مسائل کشور مسلط شوند و هم‌زمان هماهنگ تصمیم‌گیری کنند، حرکت کنند، جلو ببرند و مسائل داخلی و خارجی را حل کنند. نمی‌گویم کسی مطالبات را بالا نبرد. من چنین چیزی را هیچ وقت نخواهم گفت، اما، درست بالا ببریم. فکر می‌کنم آن‌چه که متن مردم و عمومیت ملت ایران می‌خواهد، چیز مثبتی است. ملت انتظار دارند که ما هیچ ثانیه‌ای را تلف نکنیم، واقعاً درست کار کنیم، خوب فکر کنیم، تصمیم درست و به موقع بگیریم، منابع و بیت‌المال مردم را حفظ کنیم، ما هم همین کار را داریم می‌کنیم و خوشحالیم از اینکه مردم دائماً خواسته‌هایشان را به ما منتقل می‌کنند.
▬ این باعث می‌شود که دولت هیچ وقت به رکود کشیده نشود و انگیزه‌های خدمتگزاری‌اش تضعیف نشود، اما، بعضی‌ها هم هستند با سایر انگیزه‌ها هر روز یک چیزها و طلب‌هایی را مطرح می‌کنند و بعضی چیزها را به حساب دولت می‌گذارند که ۲۰ سال طول می‌کشد تا چنین پدیده‌ای شکل بگیرد. چطور انتظار دارید دولت در عرض ۲ ماه و ۲۶ روز کلاً این را محو کند و ۴۰ پله هم جلوتر برود؟ مهم این است که ما جهت گیری‌ها و روند را اصلاح کنیم و مسیر درست باشد که خیلی چیزها درست می‌شود. قبلاً گفته‌ام، ضرورتی ندارد تکرار بکنم. در دولت، حتی، یک نفر نیست که یک درصد ذهنش این باشد که ما تصمیماتی بگیریم که تبلیغاتی باشد و چه بکنیم و... می‌بینید که ما سخنگو را تازه می‌خواهیم تعیین کنیم، برای اینکه ما فکر کردیم کار مهم‌تر است. بالاخره، یک روز هم برای مردم می‌گوییم، نگوییم هم مردم ما که خودشان بسیار هوشمند و دقیق هستند و ریز تحرکات ما را زیر نظر دارند. من در عمر ۴۷-۴۶ ساله‌ام کاملاً این برایم یقینی است و این حسن ملت ماست. ملت ما کاملاً بیدار، هوشمند، عمیق و با فرهنگ است، با نگاه کردن به راه رفتن یک نفر می‌فهمد این چکاره است. از بیان فرد می‌فهمد این چقدر درست می‌گوید. ممکن است همان موقع عکس‌العمل نشان ندهد، ملت ما خیلی ملت نجیبی است، عکس‌العمل‌هایشان را در مواقع خاصی نشان می‌دهند، اما، بالاخره، نشان می‌دهند و می‌فهمند. باید کار کنیم. بالاخره، ساماندهی جدیدی در دولت است. ما فکر کردیم باید نه در سیاست‌های کلان نظام، اما، در روندهای اجرایی تغییرات اساسی بدهیم. سیاست کلان مثل چی؟ این‌جا اقتصاد است، مردم باید اداره بکنند یا مثل این که عدالت باید در کشور برپا شود.
▬ در مورد همین عدالت، بعضی‌ها آمدند گفتند عدالت یعنی، توزیع فقر، این عدالت یعنی، چه؟ و آن را منفی تفسیر می‌کنند. در صورتی که عدالت مهم‌ترین عامل رشد بالای اقتصادی است. بهترین انگیزه است برای اینکه همه ملت به صحنه بیایند. اقتصادی که ۱۰ درصد آن فعال باشد و ۹۰ درصد همدیگر را نگاه می‌کنند که پایدار نیست. اقتصاد پایدار آن است که همه استعدادها وارد بشود. عدالت این را فراهم می‌کند؛ یعنی، امکانات را به گونه‌ای توزیع کنیم که همه فعال شوند. همین زعفران، در قائنات زعفران یک مخزن و معدن عظیمی برای مردم آن‌جا و ملت ماست، تصمیماتی دولت گرفت و خود مردم هم هوشمند هستند، جشنواره زعفران برپا کردند که کار خیلی زیبایی بود و من تشویق کردم. البته، جشنواره‌های هنری و فرهنگی هم لازم است، خوب است این‌ها بیایند پشتوانه این‌ها بشوند. باید به این سمت برویم.
░▒▓ گزارش‌گر: آقای احمدی نژاد، روز پنج شنبه اجلاس ۲۴ نوامبر آژانس بین‌المللی هسته‌ای برگزار می‌شود. مجلس شورای اسلامی روز یک شنبه و امروز هم مصوباتی در این خصوص داشت که اگر پرونده هسته‌ای ایران به شورای امنیت سازمان ملل برود، دولت موظف است کلیه تعهدات داوطلبانه خود را به حالت تعلیق در بیاورد. موضع دولت در این خصوص چیست؟
▬ دکتر احمدی‌نژاد: ما که تابع مجلس هستیم. مصوبات مجلس قانون است، این‌ها را حتماً اجرا خواهیم کرد. من فکر می‌کنم در مورد پرونده هسته‌ای دیگر جزئیات آن را هم همه مردم ما می‌دانند و نیاز به تکرار نیست؛ پرونده‌ای است که بالاخره، عده‌ای دنبال یک سری حرف‌ها هستند. مسیر ملت ما هم روشن است. این یک فناوری است که جوانان ما خودشان به دست آورده‌اند، بومی است و مال ملت ماست. علم، فرهنگ و پیشرفت را که نمی‌شود از این ملت گرفت. کسانی هم ما را متهم می‌کنند که خودشان تا خرخره به هزاران کار خطا و گناه آلوده هستند و اتفاقاً در جلسات خصوصی اذعان می‌کنند کار جمهوری اسلامی، کار بسیار سالم، قانونی و صلح آمیز است. مسیر ما بسیار روشن است، دولت با حوصله، تدبیر و البته، با استحکام و با طراحی حرکت می‌کند و جلو می‌رود. البته، نمی‌گویم مسیر خیلی آسانی است، اما، مسیر پیمودنی است و ان شاء الله حقوق ملت را به طور کامل استیفا خواهد کرد.
░▒▓ گزارش‌گر: در کل، موقعیت جمهوری اسلامی ایران را نسبت به جلسه گذشته آژانس چگونه ارزیابی می‌کنید؟
▬ دکتر احمدی‌نژاد: ببینید! در مجموع، شرایط ما بهتر است. ما گام‌هایی به جلو رفتیم. اصلاً دیپلماسی ما در این جهت شکل گرفت و فعال شد و این ثمر خواهد داد. الآن سفرا، متخصصین و کارشناسان سیاسی و دیپلمات‌های ما کاملاً مسلط هستند. جالب است که با هر کس مذاکره می‌کنیم و توضیح می‌دهیم، می‌گویند صد در صد حق با ملت ایران است. این خیلی جالب است. تا الآن کسی را ندیده‌ایم که با او مذاکره شده باشد و نگفته باشد که حق با ملت ایران است. حداکثر بعضی‌ها می‌گویند شما از حقوقتان کوتاه بیایید. می‌گوییم به چه دلیل؟ بعد دیگر پاسخی ندارند. بعضی‌ها هم می‌گویند خباثت‌ها و دشمنی‌ها هست، شما به خاطر خباثت‌ها و دشمنی‌ها از حق خود کوتاه بیایید. باز پاسخ ما خیلی روشن است، می‌گوییم خباثت‌ها همیشه است. اگر فردا گفتند از استقلالتان کوتاه بیایید، ما باید کوتاه بیاییم؟ اگر گفتند از آزادی و تمامیت ارضی تان کوتاه بیایید، ما باید کوتاه بیاییم؟ نباید بیاییم. ما با استفاده از همه توانمندی‌ها، ظرفیت، قدرت و اقتدار ملی مان و با تدبیر، حکمت و برنامه ریزی باید جلو برویم و ان‌شاءالله این شیطنت‌ها را پشت سر بگذاریم و ان شاء الله این خواهد شد.
░▒▓ گزارش‌گر: جناب آقای دکتر احمدی نژاد، یکی از مواردی که رسانه‌ها و خبرنگاران در این دو ماه و ۲۶ روز خیلی پیگیر آن بودند، بحث سخنگوی دولت است. جناب عالی هم در صحبت‌هایتان اشاره مختصری به آن کردید. بفرمایید سخنگو بالاخره، مشخص خواهد شد یا خیر؟
▬ دکتر احمدی‌نژاد: مشخص شده است، امیدوارم تا فردا اعلام شود، چون به محض این که اعلام شد باید کارش را شروع کند. خیلی امیدوارم که ان شاء الله فردا سخنگو معرفی شود که بتواند هر روز و هر هفته مردم را در جریان ریز مسائل کشور و تصمیمات دولت قرار دهد.
░▒▓ گزارش‌گر: اگر صحبت یا نکته‌ای به جا مانده بفرمایید؟
▬ دکتر احمدی‌نژاد: من دو مطلب را خدمتتان بگویم. یک مطلب در رابطه با استان خراسان جنوبی است. ما به بیرجند و همه شهرستان‌های آن سفر کردیم. چند مطلب را باید عرض کنم. اولاً، تشکر از مردم آنجاست. واقعاً مردم مؤمن، غیور، آزاده، انقلابی، فهیم و بسیار عاطفی. ما را به عنوان فرزندان کوچکشان بسیار بسیار شرمنده کردند. در بیرجند نیروی انتظامی می‌گفت مشکل ما این است که خانه‌های مردم را بیشتر مراقبت کنیم، چون همه مردم در محل حرکت کاروان مهمانان و محل سخنرانی آمده بودند. به هر شهری که رفتیم همین حرف را به ما زدند. صبح زود، در سرما، زن، بچه، پیرمرد، پیرزن و همه مردم آمده بودند که فرزندان خود را تشویق کنند به خدمت بیشتر. ما قدردان این ملت بزرگ هستیم و از آنهاسپاسگزاریم. در آن‌جا با اقشار مختلف مردم دیدار کردیم، با دانشگاهیان، با دانشجویان، نخبگان، علما، خانواده محترم شهدا و ایثارگران، همه جای استان را تقریباً، دیدیم. دولت در آن‌جا تصمیمات بسیار مهمی گرفت. بیش از ۲۲۰ میلیارد تومان اختصاص داد که البته، سال‌های بعد بخشی از این تکرار می‌شود، یکی از آن‌ها ۷ هزار واحد مسکونی روستایی بود که از منبع ارزان قیمت آن‌جا اختصاص داده شد؛ و ۱۳۰ میلیارد تومان برای سرمایه گذاری در سال جاری از آن ۲۰ درصد سهم منابع بانکی امسال که آن‌ها سال بعد این بیشتر می‌شود. تقریباً، همه وزرا آمدند و سازوکارها را ترسیم کردند. بیش از ۷۵ میلیارد تومان پروژه‌هایی بود که گره‌های زندگی مردم آن‌جا را باز می‌کرد؛ از پروژه‌های کشاورزی، آبیاری، صنعتی، زیربنایی، شهرسازی و عمران روستایی که تصویب شد و به مرور پرداخت می‌شود؛ و اختصاص‌های ریز، ۳ میلیارد تومان و ۴ میلیارد تومان.
▬ برای دانشگاه‌ها تصمیمات خوبی گرفته شد. با این که بیش از ۱۵ هزار دانشجو دارد، اما، از امکانات کمی برخوردار است، آزمایشگاه نداشتند، سلف سرویس، کتابخانه، مسجد نداشتند و، حتی، سرویس رفت و آمد که مشکل بود برای دانشجویان و هزینه سنگینی برای آن‌ها داشت. در مورد این‌ها تصمیم‌گیری شد و ان شاء الله به مرور اجرا خواهد شد. ما در آن جلسه دولت نزدیک به ۱۰۰ مصوبه ریز و درشت داشتیم که امیدواریم این‌ها که بخش عمده‌ای از آن متعلق به آن استان بود، اجرا شود و در کل کشور. این سفرها ادامه خواهد داشت. این هفته قرار بود به ایلام برویم، منتها کارهای این هفته ما خیلی زیاد شد، مهمان خارجی هم داریم، برای ایلام هم باید وقت بیشتری بگذاریم چون ۸ شهرستان دارد. باید از صبح زود برویم و سه روز کامل نیاز است. به هفته آینده موکول شد که ان شاء الله وقت بیشتری را برای ایلام بگذاریم. ان شاء الله این اتفاق خواهد افتاد. من اگر بخواهم دو جمله بگویم، برداشتم از شرایط داخلی این است که دولت خوشبختانه کاملاً بر شرایط اقتصادی و اداری کشور مسلط است و کارش را با جدیت شروع کرده، گر چه آن‌ها که صاحب نظر هستند و وارد هستند هیچ انتظار ندارند که دولت جدید - آن هم با آن شرایطی که این دولت مستقر شد - در عرض دو ماه و ۲۶-۲۵ روز بتواند کارهای جدی و هماهنگ شروع کند.
▬ اما به لطف خدا و با دعاهای مردم عزیز و حمایت‌های آن‌ها این کار شروع شده و دارد جلو می‌رود. در شرایط بیرونی کشور هم به حمدالله موقعیت جمهوری اسلامی رو به جلو و بسیار ممتاز است. الآن وزرای ما و مأمورینی که از طرف دولت به کشورها سفر می‌کنند، با استقبال مردمی گسترده مواجه می‌شوند، نه تنها استقبال مسؤولین کشورها. قریب به اتفاق کشورهایی که ما با آن‌ها تماس داریم، بسیار طالب گسترش ارتباطات هستند و از مواضع، موقعیت و همکاری با جمهوری اسلامی تشکر می‌کنند و خواهان توسعه ارتباطات هستند. همین دیشب در جلسه با رئیس‌جمهور محترم عراق، مروری که کردیم بر پروژه‌ها و توافق نامه‌ها و تصمیمات جدید گرفتیم، دیدیم عرصه‌های همکاری بسیار گسترده است. واقعاً مواضع جمهوری اسلامی در عراق، فلسطین، منطقه و مسائل جهانی، مواضعی بسیار مترقی، روشن و منطقی و مبتنی بر اصول پذیرفته شده ملت‌ها و مورد استقبال است و آن قدر در طول هفته تماس می‌گیرند و معمولاً، دو سه تا تماس با سران کشورهای دوست داریم، دائم از جمهوری اسلامی و مواضع آن تشکر می‌کنند و اعلام همراهی می‌کنند. البته، مسیر رو به کمالی است و قطعاً چالش‌هایی هم هست، ولی، چالش‌هایی نیست که بتواند مانع پیشرفت و تعالی ملت عزیز ایران باشد.
░▒▓ گزارش‌گر: آقای احمدی نژاد، از اینکه وقتتان را در اختیار ما گذاشتید، سپاسگزارم. ان شاء الله وعده ما ۴۵ روز آینده خواهد بود دیگر؟
▬ دکتر احمدی‌نژاد: ان شاء الله، امیدوارم زودتر قرارهایی با سخنگو هم داشته باشید که دیگر ما کمتر مزاحم مردم شویم.
■■■■متن کامل گزارش اول رئیس‌جمهور دکتر حسن روحانی؛ پنجم آذر ۱۳۹۲
www.president.ir، شناسه خبر: ۷۲۹۸۸
░▒▓ مجری: مردم ایران سلام، شب شما به خیر. ۱۰۱ روز پیش، دولت یازدهم جمهوری اسلامی ایران به ریاست حجت الاسلام والمسلمین دکتر حسن روحانی کار خود را شروع کرد. آقای دکتر روحانی وعده دادند که پس از گذشت ۱۰۰ روز، گزارشی از آن چه در این مدت انجام دادند، به اطلاع من و شما برسانند. امشب بنده به همراه سرکار خانم سپانلو و آقای احمدی افزادی به دفتر کار آقای دکتر روحانی آمدیم. شب به خیر. تبریک می‌گویم، ۱۰۰ روز گذشت.
▬ رییس‌جمهور: شب شما هم به خیر. بسم الله الرحمن الرحیم. با سلام و درود بر سالار شهیدان حضرت اباعبدالله الحسین (ع) و یاران باوفایش و همه بسیجیان دلاور که این هفته به یاد و نام آن‌هاست و به همه مردم خوب، باوفا، دلاور و مهربان ملت بزرگ ایران سلام عرض می‌کنم؛ به همه آن‌ها شب به خیر می‌گویم و امیدوارم ساعات و ایام خوبی را سپری کنند. همان طور که اشاره کردید، من در ایام تبلیغات انتخاباتی، به مردم بزرگ ایران وعده داده بودم که علاوه بر برنامه چهار ساله دولت تدبیر و امید، برنامه کوتاهی هم برای یک دوره ۱۰۰ روزه داشته باشم و در پایان ۱۰۰ روز کار دولت، عملکرد دولت را در طول آن ۱۰۰ روز، به ملت عزیز گزارش دهم.
░▒▓ مجری: این عدد ۱۰۰ را چرا انتخاب کردید؟ عدد خوش یمنی بوده در زندگی شما یا اینکه نشان کثرت بوده؟ چرا ۱۰۰؟ می‌توانست ۲۰۰ یا ۱۱۰ باشد یا اینکه داستان، انتخابات است و ایده‌های زودگذر؟
▬ رییس‌جمهور: بالاخره، ۱۰۰ یک معیاری است. می‌دانید که در نمره دادن، بعضی از نمره‌ها به جای ۲۰، ۱۰۰ هستند، نمره بالا و ۱۰۰ روز، در ادبیات، در شعرهای ما همواره از آن گفته شده است، یک دوره زمانی است که نه خیلی کوتاه است که نشود گزارش داد و نه نشود برنامه‌ای را تهیه و اجرا کرد و نه اینکه آن قدر طولانی است که به هر حال گزارش بسیار مطول بشود. مبنا این بود که یک برنامه کوتاه مدت سه ماهه مورد نظر دولت باشد و به مردم گزارش دهد، البته، باید بگویم این گزارش سه بخش دارد، یک بخش همین است که امشب رییس‌جمهور منتخب مردم به مردم عزیز گزارش می‌دهد، یک بخش گزارش مکتوب است که این گزارش مکتوب در رسانه‌های مکتوب منعکس خواهد شد و بخش سوم هم گزارشی است که توسط وزرا و سایر مسؤولین و معاونین در بخش‌های خودشان به اطلاع مردم خواهد رسید.
░▒▓ مجری: بلافاصله یعنی، در روزها و شب‌های بعد؟
▬ رییس‌جمهور: بله، بلافاصله، یعنی، از فردا آن‌ها هم به تدریج با صدا و سیما و روزنامه‌ها و خبرگزاری‌ها مصاحبه کرده یا به صورت مکتوب گزارش خود را ارائه خواهند کرد.
░▒▓ مجری: قبل از اینکه به گزارش برسیم، تصور می‌کنم الآن در روز صد و یکم باشیم، با روزی که شروع کردید چقدر متفاوت است؟ شما روزهای ریاست جمهوری‌تان را واقعاً می‌شمارید یا نه؟
▬ رییس‌جمهور: به آن صورتی که شما الآن می‌گویید نه، به هر حال، هر روزش برای من بسیار مهم است. دولت همه تلاشش این است که حداکثر استفاده را از این دوره چهار ساله برای خدمت به مردم بکند، شاید برای اولین بار در جمهوری اسلامی ایران، من در روز تحلیف، دولت را به مجلس معرفی کردم و برای رأی اعتماد اسامی را در اختیار مجلس شورای اسلامی گذاشتم، این به آن معناست که، دولت تلاش می‌کند هیچ فرصتی را که در اختیار دارد، از دست ندهد و حداکثر استفاده را از فرصت‌ها داشته باشد، گر چه، همین‌طور که این دولت، اولین دولتی است که اسامی وزرا را به مجلس داده، آخرین وزیری را هم که ما رأی اعتماد گرفتیم، هفته پیش بوده است، یعنی، هفته قبل در آستانه صدمین روز، دولت کامل شده است. در عین حال، می‌خواهم از مجلس شورای اسلامی، از نمایندگان محترم و از همه مردم سپاسگزاری و تشکر کنم. البته، ارایه گزارش دولت، مخصوص برنامه ۱۰۰ روزه نیست، از این به بعد در هر مقطعی به طور منظم دولت به مردم گزارش کار خواهد داد. دولت باید در برابر مردم پاسخگو باشد و افتخارش پاسخگویی در برابر مردم است. مردم باید از جزئیات برنامه‌ها باخبر و مطلع باشند، چرا که، این دولت بدون همراهی و همکاری مردم نخواهد توانست مسؤولیت سنگین اداره کشور را به مقصد برساند، به اضافه اینکه، دولت با این گزارش‌دهی، می‌خواهد مردم و دولت از لحاظ اطلاعات خیلی نزدیک یکدیگر باشند و اطلاعات در اختیار مردم قرار گیرد.
░▒▓ مجری: آیا منظور از اطلاعات، روند اجرایی امور است؟
▬ رییس‌جمهور: روند، حتی، مشکلات، دولت ممکن است مشکلات فراوانی داشته باشد، حتماً این مشکلات را با مردم در میان خواهد گذاشت. دولت ممکن است، پیشرفت داشته باشد، حتماً آن را به مردم خواهد گفت، ممکن است، برنامه بلند مدت داشته باشد، حتماً، به اطلاع مردم خواهد رساند. حتماً مردم بویژه صاحب‌نظران، اندیشمندان، اهل اندیشه و قلم می‌توانند به دولت کمک کنند، با نقد، با نصیحت و با پیشنهاداتشان به دولت کمک کنند، دولت تعلق به مردم دارد و افتخار می‌کند که بتواند خدمت‌گزار این مردم خوب و عزیز باشد.
░▒▓ مجری: امیدوارم امشب و شب‌ها و روزهای بعد که فرمودید همکارانتان گزارش می‌دهند، این ۱۰۰ روزه نسبتاً سکوت شما و همکارانتان جبران مافات شود، چون این ۱۰۰ روز، نزدیک به سکوت بود و کمتر شما و همکارانتان صحبت کردید و این را می‌شد حس کرد. این یک طراحی و یک نوع تقسیم کار نسبت به گذشته بود؟ به جای اینکه شلوغ کنیم که چه و چه و ارزیابی کنیم، امور را مایلیم الآن درباره اشان صحبت کنیم؟
مجری: یک کمی عجله دارم آقای دکتر روحانی که وارد مسایل اقتصادی شویم، چرا که، مشکلات زیادی پیش روی دولت بوده که بخش عمده‌ای از آن در حوزه اقتصاد است، تصور می‌کنم بخش عمده‌ای از انتظارات مردم هم از این گزارش ۱۰۰ روزه، عملکرد اقتصادی دولت است. از این مشکلاتی که فرمودید. اصلی‌ترین و فوری‌ترین اقدامات که مجبور بوده دولت شما از روز آغاز کار خود تصمیمی بگیرد، در چه زمینهای بوده است؟
▬ رییس‌جمهور: البته، در گزارش امشب ضمن اینکه گزارش عملکرد ۱۰۰ روزه داده خواهد شد، به همان صورت به مردم خواهم گفت که در چه شرایطی ما کار را شروع کردیم، در واقع، از دولت گذشته چه ارثی به ما رسید و ما با آن ارث کار را آغاز کردیم، اولین روزهای بعد از انتخابات، من با اولین مشکلی که مواجه شدم، شرایط کالاهای اساسی در کشور بود، در همان روزهای اولیه، اولین گزارشی که من از وزارت صنعت، معدن و تجارت گرفتم این بود که وضع کالاهای اساسی در کشور چگونه است و گزارشی که به من داده شد، من را بسیار نگران کرد، یعنی، ما در کالاهای اساسی برخلاف آن‌چه در ذهنم بود، دچار مشکل بودیم. من فکر می‌کردم، دولتی که بر سر کار می‌آید، به طور طبیعی تا سه یا ۴ ماه انبارها پر است و کالاهای اساسی وجود دارد، ولی، یک گزارشی در همان روز سوم یا چهارم همان هفته اول به دستم رسید که البته، هنوز تحلیف و تنفیذ انجام نگرفته بود، یعنی، اواخر خرداد و اوایل تیر، گزارشی که به دستم رسید این بود که کشور از لحاظ کالاهای اساسی و از جمله گندم دچار مشکل است، گزارشی رسید که در یکی از استان‌ها گندم تنها برای سه روز در سیلو وجود دارد، بلافاصله برخی از مسؤولین اجرایی در همان دولت را خواستم و با آن‌ها نشستم و صحبت کردم، مشکلاتی که برای تأمین ارز بود، مشکلاتی که برای خرید بود، مشکلاتی که برای برخی از کالاهای وارداتی در راه بود، برخی از این کالاها رسیده بودند و در بندر بودند و ما داشتیم دموراژ می‌دادیم، به خاطر مشکلاتی که بین بانک مرکزی و بخش تجارت وجود داشت، این اولین مشکلی بود که من با آن روبه‌رو شدم. خوشبختانه اقدامات بسیار خوبی انجام گرفت، از وقتی که دولت کارش را شروع کرد، تقریباً، یک ذخیره قابل توجهی فراهم شده بود و بعد از شروع دولت، اولین اقدام فوری این بود که این ذخایر را به رقم قابل قبولی برسانیم و این کار را شروع کردیم و انجام دادیم و امروز هم الحمدالله در همه کالاهای اساسی، انبارهای ما به اندازه کافی پر است و مشکل نداریم، برای آینده دور هم خرید انجام گرفته و کالاها به دست مردم خواهد رسید. این اولین مسأله‌ای بود که من با آن مواجه شدم که الحمدلله این کار انجام گرفت با برخی از مسؤولین دولت سابق و بعد در دولت جدید کارها به حمدالله انجام شد.
░▒▓ مجری: این بخش تمام شد، آقای دکتر روحانی؟
▬ رییس‌جمهور: فوری‌ترین مسأله که شما سؤال کردید، موضوع کالاهای اساسی بود، البته، مسأله دومی که بعد از شروع کار دولت یعنی، در مرداد ماه با آن مواجه شدیم، در واقع، آن تعبیری است که من یک بار در یک سخنرانی اشاره کردم به عنوان خزانه خالی. می‌دانید که خزانه کشور آن‌جایی است که درآمدهای دولت به آن‌جا منتقل می‌شود، حساب‌های دولت آنجاست و مخارج هم از همان خزانه تأمین می‌شود. طبق قانون بودجه، می‌بایست ماهانه ۱۷ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان درآمد می‌داشتیم، چون طبق قانون بودجه، درآمد و به همان نسبت مخارج ما ۲۱۰ هزار میلیارد تومان در طول سال بوده است که برای یک ماه، ۱۷ هزار و پانصد میلیارد تومان می‌باید تا پایان مرداد در خزانه می‌داشتیم. روزی که من کار را شروع کردم، یعنی، ۱۲ مرداد، موجودی خزانه حدود ۱۲۸۰ میلیارد تومان بود، آخر ماه که ما می‌بایست حقوق را پرداخت می‌کردیم بویژه برای مواردی ضروری در بخش حقوق، ما می‌بایست ۷۵۰۰ میلیارد تومان پرداخت می‌کردیم، نه برای بحث بودجه عمرانی، بلکه بحث حقوق جاری کارمندان، از این ۷۵۰۰ میلیارد تومان که باید به عنوان حقوق پرداخت می‌کردیم فقط ۲۸۷۰ میلیارد تومان در خزانه بود، یعنی، بیش از ۴۰۶۰ میلیارد تومان ما می‌بایست از بانک استقراض می‌کردیم، برای اینکه بتوانیم حقوق آن ماه را پرداخت کنیم، بنا بر این، در همان ماه مرداد، دولت برای پرداخت حقوق، تقریباً، ۴۶۰۰ میلیارد تومان بدهکار بود و می‌بایست تأمین می‌کرد در حالی که کل موجودی حدود ۲۸۰۰ میلیارد تومان نبود، بنا بر این، ما با یک مشکلی به نام عدم تأمین درآمدها مواجه بودیم. شما می‌دانید در ۵ ماه اول از آن مقداری که در بودجه پیش‌بینی شده بود فقط ۴۷ درصد آن تأمین شده است. در طول پنج ماه، البته، اگر بودجه مصوب را حساب کنیم، الآن ما حدود ۵۶ الی ۵۷ درصد منابع را می‌توانیم تأمین کنیم، یک مقدار وضع بهتر از آن زمان است؛ لذا، ناچار شدیم، بودجه را اصلاح کنیم و آمار و ارقام بودجه را واقعی کنیم، ما با دو فوریت بلافاصله اصلاحیه بودجه را به مجلس دادیم، البته، هنوز از مجلس برنگشته و تا امروز هم در مجلس، اصلاحات شورای نگهبان راجع به اصلاحیه بودجه، مطرح بود. به هر حال، بودجه ۲۱۰ هزار میلیارد تومانی به ۱۷۱ هزار میلیارد تومان تبدیل شد، یعنی، خود مجلس حدود ۴۰ هزار میلیارد تومان کسر کرد، به دلیل اینکه ارقام بودجه ارقام واقعی و قابل تأمین نبود، البته، از همین رقم هم، پیشنهاد دولت ۱۵۰ هزار میلیارد تومان بود که برای اصلاح، ۲۰ هزار میلیارد در مجلس اضافه شد، حالا هر مقدار که تأمین شود.
▬ به هر حال، این شرایطی بوده که از لحاظ اقتصادی کشور را تحویل گرفتیم، برای اینکه مردم خیلی دقیق‌تر بدانند وضع چه بوده، من چند بار تأکید کردم که شرایط اقتصادی کشور، شرایط رکود تورمی بود، سال‌هایی در کشورمان بوده که ما دارای رکود بودیم و تولید، رشد کافی نداشت، مثلاً، در یک سال‌هایی بوده که رشد اقتصادی ما منفی بود، حتی، منفی ۹ درصد بوده است.
░▒▓ مجری: چه سالی؟
▬ رییس‌جمهور: در سال ۱۳۶۵، رشد ما منفی ۹ درصد بوده است، اما، در عین حال، در همان سال‌ها که رشد منفی داشتیم، تورم ما در آن سال زیاد نبوده است. تورم در آن سال ۲۳ درصد بود، ولی، یک سال‌هایی در کشور بوده که تورم زیاد بود، یعنی، یک سالی تورم حدود ۴۰ درصد بود، در سال ۱۳۷۴ تورم ما ۴۹ درصد بود، اما، در عین حال، رشد هم ۳ درصد بوده است، اما، اینکه تورم بالای ۴۰ درصد باشد و رشد هم منفی باشد یعنی، رکود هم باشد، شما در سال ۹۱ می‌بینید که شرایط رشدمان منهای ۵. ۸ دهم است و از سوی دیگر، تورم ما بالای ۳۰ درصد است، در آن شرایطی که ما دولت را تحویل گرفتیم، شرایطی بود که تورم در مجموع، ۴۰ درصد بود، بنا بر این، وضعیتی که این حد رکود و تورم با هم داشته باشد، در تاریخ ۵۰ ساله کشور بی‌سابقه است؛ به غیر از سال ۵۷ و ۵۸ که سال انقلاب بود و شرایط خاصی بر کشور حاکم بود در ۵۰ سال گذشته یک هم‌چون رکود تورمی در کشور سابقه نداشته است. این آمار و ارقام نشان می‌دهد که چه شرایطی از دولت گذشته به ما ارث رسید و در چه شرایطی می‌بایست با مشکلات دست و پنجه نرم می‌کردیم، البته، اینکه این آمار و ارقام را می‌گویم به خاطر این است که مردم بدانند شرایط چه بوده نه اینکه ما از مشکلات بترسیم و بهراسیم، مشکلات را به حول و قوه الهی و با کمک و حمایت مردم حل خواهیم کرد، از تنگناهای اقتصادی عبور خواهیم کرد، شما می‌بینید در همین مدت کوتاه ۱۰۰ روزه، در تورم توانستیم یک قدم مهم برداریم، این‌قدر موضوع تورم برای من به عنوان رییس دستگاه اجرایی مهم است که تقریباً، هر دو سه روز یک‌بار از مسؤولین سؤال می‌کنم و هر هفته آمار می‌خواهم از وضعیت تورم کشور. شما می‌دانید در ماه‌های گذشته، هر ماه نسبت به ماه قبل، تقریباً، ۲. ۲ روند صعودی تورم بوده، این دو ماه اخیر روند شده ۱. ۲ یعنی، یک واحد کاهش پیدا کرده و این خیلی برای ما مهم است. در حالی که در پایان ماه مرداد و شهریور، تورم نقطه به نقطه ۴۳ درصد بود، در پایان مهرماه تورم نقطه به نقطه ۳۶ درصد شد و این خبر بسیار خوشی است، ما از ۴۳ درصد رسیدیم به حدود ۳۶ در تورم نقطه به نقطه. بنا بر این، رشد تورم و صعود تورم را تلاش کردیم مهار کنیم و در این مدت هم مهار کردیم. تلاش ما این است که تا پایان سال، تورم را از این حدی که هست به یک نقطه مطلوب برسانیم و در سال آینده یکی از برنامه‌های اساسی دولت، مهار تورم خواهد بود. برنامه‌ریزی ما برای سال آینده این است که تا پایان سال تلاش کنیم، تورم به کمتر از ۲۵ درصد برسد، یعنی، از ۴۳ درصد تا تورم ۲۵ درصد خواهیم رفت. البته، با اینکه ماه‌های پایانی سال کنترل تورم بسیار سخت‌تر می‌شود، اما، در عین حال، قول مسؤولین ما این است که تا پایان سال جاری تورم به ۳۵ درصد خواهد رسید، بنا بر این، ما یک قدم مهم در بحث تورم در ماه‌های آینده برخواهیم داشت و به حمدالله در این یکی دو ماه قدم‌های خوبی در این زمینه برداشتیم.
░▒▓ مجری: در بحث اقتصادی همین که می‌فرمایید کاهش تورم، چه جوری اتفاق افتاده است؟ دغدغه اصلی شما چرا بحث اقتصادی و تورم است؟ چرا بیکاری، رشد منفی اقتصادی و تورم را انتخاب کردید و رصد می‌کنید؟ از این فرصت استفاده می‌کنم و با توجه به شاخص‌های کلانی که شما آمارش را فرمودید، بپرسم که چه جوری این اتفاق افتاده که ما بین سال‌های ۸۴ تا ۹۰ بیشترین درآمدهای نفتی تاریخ کشورمان را داشتیم، ولی، این اتفاق افتاده است؟ چه تعهداتی برای دولت به وجود آمده؟ تعهدات دولت زمانی که شما کار را به عهده گرفتید چه بوده؟ و چه قدرش باقی مانده است؟
▬ رییس‌جمهور: البته، دولت گذشته یعنی، ۸ سال گذشته دولت نهم و دهم، پولدارترین، دولت، حداقل در درآمدهای ارزی، درآمدهای نفتی و غیرنفتی بوده است. شما می‌دانید که در طول ۸ سال گذشته درآمد نفتی ما حدود ۶۰۰ میلیارد دلار بوده که این رقم بی‌سابقه است. در ۸ سال قبل هر چه نگاه کنید چنین رقمی را پیدا می‌کنید، به اضافه اینکه ما درآمدهای دیگری داشتیم، کشور از لحاظ درآمدهای ارزی حدود ۷۵۰ میلیارد دلار درآمد داشته در طول ۸ سال. دولتی که پولدارترین دولت بوده، ولی، متأسفانه بدهکارترین دولت بود، یعنی، دولتی که به ما به ارث رسید. چند رقم را می‌گویم و مسؤولین اجرایی بعد ارقام را کامل و دقیق می‌گویند. بدهی دولت به سیستم بانکی در روزی که ما دولت را تحویل در مرداد ماه گرفتیم، بیش از ۷۴ هزار میلیارد تومان بوده است. بدهی دولت به صندوق تأمین اجتماعی و صندوق بازنشستگی ۶۰ هزار میلیارد تومان بوده است. آمار و ارقامی که بخش‌های مختلف دولت به من دادند، بدهی دولت به پیمانکاران و بخش‌های مختلف و بخش خصوصی، حدود ۵۵ هزار میلیارد تومان است. یعنی، شما همین ۳ رقم را کنار هم قرار دهید، ۷۴ هزار، ۶۰ هزار و ۵۵ هزار میلیارد تومان که ارقام دیگری هم هست، بدهی صندوق‌های بازنشستگی نیروهای مسلح، رقم‌های عجیب و غریبی گزارش دادند که خودشان بعداً برای مردم توضیح می‌دهند، رقم خیلی بالاتر از ۲۰۰ هزار میلیارد تومان است. البته، می‌دانستیم که دولت بدهکار است، اما، اینکه دولتی که بیشترین درآمد ارزی را در هشت سال گذشته، داشته است، وقتی دولت را تحویل می‌دهد به منتخبین بعدی مردم، این همه بدهکاری و به اضافه تعهدات دیگر، حالا این‌ها بدهکاری است، یکسری تعهدات هم هست. من نمونه‌ای برای مردم می‌گویم. در این هشت سال در سفرهای استانی، تعهداتی که داده شده ۲۱۱ هزار میلیارد تومان است. از این تعهد فقط ۳۲ درصد انجام شده است. ۶۸ درصد برای دولت بعدی باقی مانده است. از آن طرف اعتبارات و تسهیلاتی که در همین سفرهای استانی به مردم تعهد شده، ۳۰ درصد این تسهیلات تحقق یافته و ۷۰ درصد باقی مانده است. در مجموع، اگر بگوییم که ۳۰ درصد تعهد داده شده و ۷۰ درصد تعهد باقی مانده، اگر همان پول و امکانات باشد، یعنی، ۱۶ سال طول می‌کشد تا آن تعهدات را بخواهیم عملی و اجرایی کنیم. آمار و ارقامی که مسؤولین به من داده‌اند پروژه‌های عمرانی که در کشور، کلنگ زده و شروع شده و فقط بخشی از آن اجرا شده، ۴۰۰ هزار میلیارد تومان تعهد است؛ یعنی، سالیان دراز برای اجرای آن‌ها زمان لازم است. حالا امسال که در آن ۵ ماهی که دولت قبلی بوده در بخش عمرانی ۳ درصد منابع تحقق پیدا کرده است؛ از ۱۰۰ درصد ۳ درصد.
▬ من در این‌جا می‌خواهم اشاره کنم به آن سؤالی که شما کردید که با این مشکلات می‌گویید تورم تا حدی مهار شده و رشد تورم کاهشی شده است؟ شما اگر در بخش‌های مختلف آمار و ارقام نگاه کنید، می‌بینید آن رشد حالت تنزل پیدا کرده، البته، تورم باقی است و باید این تورم به تدریج به نقطه مطلوب برگردد، اما، این تورم چرا درست شد و این‌گونه شد؟ می‌خواهم دو نکته را این‌جا به عرض ملت بزرگ ایران برسانم، اولین عامل بزرگ که موجب تورم شده، رشد بی‌حساب نقدینگی در جامعه بود. در سال ۸۴ نقدینگی، ۶۸ هزار میلیارد تومان بود، در پایان دولت رقمی در حدود ۴۷۰ هزار میلیارد تومان که در حال حاضر هم از مرز ۵۰۰ هزار میلیارد تومان عبور کرده است. شما ۶۸ را نسبت به ۵۰۰ در نظر بگیرید، هفت برابر شده است، یعنی، نقدینگی کشور ۷ برابر شده است. برای اینکه موضوع روشن‌تر شود عرض کنم که یک بخشی از این نقدینگی مربوط می‌شود به بدهی دولت به سیستم بانکی و شما می‌بینید که وقتی نقدینگی اضافه شده و تعهد دولت اضافه شود از بانک مرکزی مرتب استقراض شود، آن هم پول پرقدرت، چه مشکلی را برای مردم ایجاد می‌کند.
▬ نکته دیگری را در بحث نقدینگی و تورم عرض کنم، مسکن مهر برای افراد کم‌درآمد جامعه طراحی شد. همه گفتیم کار خوبی است و هیچ کس نمی‌تواند منکر شود که ساخت مسکن برای مردم کار بسیار بزرگ و ارزشمندی است و هیچ کس منکر این نیست، اما، آیا محاسبه دقیق شد که چگونه مسکن بسازیم، کجا بسازیم، با چه شرایطی بسازیم، حجمش چه مقدار باشد و از همه مهم‌تر پولش را از کجا بیاوریم؟ اگر ما پول مسکن را از جیب تک تک مردم درآورده باشیم چه؟ تا کنون ۴۳ هزار میلیارد تومان برای مسکن مهر از بانک مرکزی استقراض شده است، یعنی، پول از بانک مرکزی گرفته شده و داده شده به بانک مسکن. کل پایه پولی کشور از آن اولی که پول خلق شده تا حالا ۱۰۰ هزار میلیارد تومان است. از این ۱۰۰ هزار، ۴۳ هزار میلیارد تومان برای مسکن مهر است؛ یعنی، ۴۳ هزار میلیارد تومان از این پایه پول و نقدینگی. این پایه پولی که وقتی در جامعه می‌آید و پول پر قدرت چند برابر می‌شود، ۴۳ هزار میلیارد تومان از بانک مرکزی استقراض شده است، یعنی، چه؟ بخش بزرگ تورم ما از این‌جا نشأت می‌گیرد. شما وقتی پول پرقدرت را از بانک مرکزی وارد جامعه می‌کنید، آن پول حدود ۵ برابر می‌شود، آن نقدینگی است که تورم را به وجود می‌آورد. می‌توان گفت تورمی که مردم دارند و تحت فشار قرار گرفتند، یک بخش بزرگش مربوط به مسکن مهر است. من خواهش می‌کنم از مسؤولین محترم بخش‌های مختلف دولت برای مردم توضیح دهند، بانک مرکزی و وزارت اقتصاد توضیح دهند که این ۴۳ هزار میلیارد تومانی که از بانک مرکزی برای مسکن مهر گرفته شده، چه مقدار تورم خلق کرده است؟
▬ البته، در پرانتز بگویم، مقصود من از این بحث این نیست که ما مسکن مهر را تکمیل نکنیم، به هر حال، تعهدی که دولت قبل به مردم داده، این دولت خودش را به اجرای آن متعهد می‌داند. قراردادهایی که دولت قبل با مردم درباره به مسکن مهر داشته، این قراردادها از نظر ما محترم است و این دولت برای مسکن مردم متعهد خواهد بود، طرح خواهد داشت و بعداً این طرح را به مردم عرضه خواهد کرد، اما، می‌خواهم بگویم این تورمی که شما سؤال کردید از کجاست، یک بخش بزرگش مربوط به مسکن مهر می‌شود؛ یعنی، ما یک وقت کاری را انجام می‌دهیم یک بخش آن به نفع مردم است، اما، چون تدبیر نیست، حساب و کتاب نیست، تورم ایجاد می‌شود، تورم یعنی، مالیات فقرا. آیا از مردم اجازه گرفتیم، آیا از مردم اذن گرفتیم که از پول جیب فقرا ما بگیریم برای عده‌ای مسکن درست کنیم؟ ساخت مسکن خیلی خوب است، خیلی کار ارزشمندی است و آن‌هایی هم که صاحب مسکن شدند حتماً نفس راحتی کشیدند؛ حالا ضمن اینکه این مسکن مهر مشکلات فراوانی ایجاد کرده است، مشکلات تسهیلات دارد، حمل و نقل دارد، مسایل جنبی‌اش باید مراعات شود، حالا آن‌ها سر جای خودش و باید تکمیل شود به هر حال تعهدی است که دولت به مردم داده است و باید تکمیل شود. می‌خواهم به سؤال شما پاسخ دهم که این تورم چه جور درست شد و چه جور می‌توانیم آن را مهار کنیم؟ ما باید رشد نقدینگی در جامعه را مهار کنیم و الآن آمار و ارقام نشان می‌دهد در همین دو سه ماهه؛ این رشد متوقف شده و حالت نزولی پیدا کرده است. دلیل اینکه در ماه‌های گذشته رشد تورم ۲. ۲ بوده و حالا ۱. ۲ شده. همین است که ما نقدینگی را داریم کنترل و مهار می‌کنیم، مخصوصاً آن‌جایی که بحث پایه پولی است و بحث پول بانک مرکزی است که باید حواسمان جمع باشد چه کار کنیم و چه جوری از این پول استفاده و بهره‌برداری کنیم؟
░▒▓ مجری: شما چگونه می‌خواهید تورم را کنترل کنید در حالی که می‌خواهید هدفمند کردن یارانه‌ها را نیز ادامه دهید و می‌گویید در رشد نقدینگی نیز تأثیر داشته و از سوی دیگر، می‌خواهید مسکن مهر را هم اجرا کنید؟ به نظر می‌رسد بین تعهدات شما و اهدافی که دولت شما در حوزه اقتصاد دارد کمی تعارض وجود دارد؟ شما انتقاد کردید از نحوه اجرای هدفمند کردن یارانه‌ها در کشور و قاعدتاً ملزم به اجرای فاز دوم هدفمندی هستید، چگونه این کار شکل می‌گیرد که هم تورم کنترل شود، و هم این کارها انجام شود؟
▬ رییس‌جمهور: شما در واقع، دو مبحث را مطرح کردید؛ یکی بحث یارانه‌ها را مطرح کردید که دولت می‌خواهد چه کار کند؟ من در این‌جا لازم است به عرض مردم شریف برسانم که دولت برای پرداخت و ادامه پرداخت یارانه نقدی هر ماه باید ۳ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان پول برای این یارانه پرداخت کند. طبق قانون، باید پول یارانه از افزایش قیمت‌های حامل‌های انرژی و سایر موارد به دست بیاید و از آن طریق تأمین شود. تقریباً، آن پول یک چیزی حدود نصف این مبلغ را تأمین می‌کند و بقیه آن باقی می‌ماند و یک بخشی ما باید از مصوبات مجلس و منابع بودجه‌ای استفاده کنیم و استفاده می‌کنیم، اما، در عین حال، هر ماه ما کسر داریم، برای اینکه این ۳۵۰۰ میلیارد تومان را به عنوان یارانه پرداخت کنیم؛ دولت حتماً باید روند پرداخت یارانه‌ها را اصلاح کند. ما دو راه داشتیم، یا می‌بایست یارانه را کاهش دهیم برای اینکه این کسری تأمین شود که دیدیم مردم و اقشار کم درآمد روی این یارانه حساب کرده‌اند و اگر بخواهیم این یارانه را کم کنیم برای اقشار کم درآمد خیلی مشکل‌آفرین خواهد بود، راه حل دیگر این بود که به یک بخش از جامعه یارانه ندهیم. یعنی، بخشی که کم‌درآمدند یارانه بگیرند چون اساساً یارانه برای این بود که وقتی قیمت‌ها افزایش پیدا می‌کند یارانه آن را در زندگی اقشار کم‌درآمد جبران کند، منتها دولت مشکل داشت برای اینکه یارانه را به کسی پرداخت کند و به کسی پرداخت نکند؟ در نهایت به همه یارانه داد. ما خیلی فکر کردیم که چگونه افرادی که نیازمند نیستند یارانه نگیرند و بقیه مردم بگیرند؛ راه‌های مختلفی پیش‌بینی شد و به هر حال امسال از آن طرح‌هایی که پیش‌بینی شده بود صرف‌نظر کردیم؛ چون برای اینکه بفهمیم چه کسی به یارانه نیاز ندارد، راه حل‌هایی پیش بینی شد که دیدیم برای اجرای آن‌ها باید در زندگی خصوصی مردم دخالت کنیم، یعنی، باید برویم نگاه کنیم در حساب‌های بانکی مردم چه خبر است؟ املاک مردم چگونه است؟ دخالت در زندگی خصوصی مردم و مطلع شدن از حساب‌های بانکی مردم ممکن است برای کوتاه مدت و برای یک موضوعی مفید باشد، ولی، حتماً به ضرر کشور است. باید به مردم اطمینان بدهیم، مردم باید به سیستم بانکی اعتماد کنند اگر بخواهیم در زندگی خصوصی مردم این‌چنین مداخله کنیم اعتماد مردم سلب خواهد شد و رونق اقتصادی از بین خواهد رفت.
▬ یکی از هدف‌های دولت در همین بحث تورمی که شما اشاره کردید یک طرفش کنترل نقدینگی است، یک طرفش بهبود و رونق فضای کسب و کار و تولید است. می‌شود رونق تولید را در جامعه به وجود آورد و فضای کسب و کار بهبود پیدا کند، اما، در عین حال، اینکه برویم در زندگی خصوصی مردم کند و کاو کنیم که چه کسی چه میزان پول دارد و چه کرده است، نتیجه مناسبی ندارد.
░▒▓ مجری: البته، کند و کاو نیست. واقعاً می‌شود به شیوه‌های بانکی یا شیوه‌هایی که در امور داخلی زندگی مردم دخالت نشود، این کار انجام شود؟
▬ رییس‌جمهور: همین می‌شود که مردم آن وقت به بانک اعتماد نمی‌کنند و پول را از بانک خارج می‌کنند و در مجموع، ضررش بیشتر از نفعش خواهد بود. برای اینکه مردم دغدغه خاطر پیدا نکنند؛ دولت تصمیم دارد یارانه را به همین صورت تا پایان سال ادامه دهد؛ هر فکری که دولت دارد برای سال آینده است. دولت حتماً شیوه پرداخت یارانه را می‌خواهد اصلاح کند. دولت قصد دارد هم روی دهک‌ها، و هم شیوه مطالعه کند که دقیق باشد؛ البته، مرحله دوم یارانه را هم دولت مصمم است سال آینده عملیاتی و اجرایی کند نه امسال. می‌خواهیم اول تورم را تا حدی مهار کنیم، سیستم بانکی را تا حدی اصلاح کنیم و هم‌زمان می‌رویم بحث دوم در بخش یارانه. البته، اقدام کوچکی هم دولت امسال برای اقشار کم‌درآمد انجام خواهد داد، در حد توان این دولت که به هر حال، آغاز کار است و مشکلاتی که دولت دارد، ان‌شاءالله به اقشار کم درآمد جامعه تا پایان سال دو بسته کالایی تقدیم خواهیم کرد.
░▒▓ مجری: گروه‌هایی که تحت پوشش هستند یا شیوه‌های دیگری هم است؟
▬ رییس‌جمهور: کارمندان دولت، اقشار کم‌درآمد، تا پایان سال البته، یارانه را دست نمی‌زنیم، در کنار آن برای اقشار کم درآمد در دو نوبت دو بسته کالایی مد نظر قرار می‌گیرد.
░▒▓ مجری: چقدر ارزش آن است تقریباً؟
▬ رییس‌جمهور: زمان و مقدارش اعلام خواهد شد. البته، یک گزارشی هم وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی داده بود درباره وضع دانش‌آموزان در مدارس و ضرورت اینکه باید از لحاظ سلامت و رشد این دانش‌آموزان دولت یک اقدامی بکند؛ دولت تصمیم گرفت از همین ماه آذر توزیع شیر رایگان را برای مدارس انجام دهد، هم برای دوره ابتدایی در سراسر کشور؛ هم آن بخش اول متوسطه؛ سه سال اول متوسطه در واقع، از کلاس اول تا کلاس نهم با روش قدیم؛ ان‌شاءالله از همین ماه شروع می‌شود. این‌ها قدم‌های کوچکی است که دولت ان‌شاءالله تا پایان سال بر خواهد داشت. هم دو بسته کالایی، و هم توزیع شیر رایگان.
▬ اما اقدامات اساسی را که دولت در بخش اقتصاد قصد دارد انجام دهد، برنامه‌ریزی می‌کند برای سال آینده. در سال آینده همان طور که اشاره کردم چند هدف مهم را دولت دنبال خواهد کرد. تکیه دولت به رونق بخشیدن به فضای کسب و کار است که بخش خصوصی در جامعه فعال‌تر شود و بتوانیم تسهیلات لازم را فراهم کنیم، قبلاً من به عرض ملت ایران رساندم که در دولت برای تسهیل در مسائل اقتصادی بویژه در تولید، صادرات و در بحث گمرکات و پیش‌پرداخت‌هایی که مردم می‌خواهند انجام دهند و ال‌سی‌هایی که می‌خواهند باز کنند و پیش پرداخت‌هایی که می‌خواهند انجام دهند، تسهیلات گمرکی که باید انجام بگیرد؛ ۳۵ مصوبه گذراندیم که این مصوبات اعلام شد. الآن می‌توانم بگویم که همه این ۳۵ مصوبه عملیاتی و اجرایی شده است. علاوه بر این، در بخش کشاورزی دولت تلاش زیادی کرد، می‌دانید که نهاده‌های کشاورزی که کشاورزان در تهیه آن‌ها دچار مشکل بودند، دولت توانست تأمین کند؛ ان‌شاءالله با کاری که دولت انجام داده من امیدوارم سال آینده وضع محصولات کشاورزی از آن‌چه که امسال شاهد آن بودیم؛ بسیار بهتر باشد.
▬ شما می‌دانید که امسال ناچار شدیم برای واردات بیش از ۷ میلیون تن گندم اقدام کنیم. امیدواریم که سال آینده وضع بهتر شود، نه تنها در گندم، بلکه در تمام محصولات کشاورزی. می‌دانید قیمت تضمینی را برای اولین بار در شهریور ماه اعلام کردیم برای اینکه کشاورزان مطمئن باشند و بتوانند تلاش کنند؛ تسهیلاتی که لازم بوده در بخش‌های مختلف در اختیار کشاورزان قرار دادیم؛ در ماشین آلات اقدامات موثری در بخش کشاورزی شده است. حتماً ان‌شاءالله اقداماتی انجام می‌دهیم، می‌خواهم سلام خودم را به همه کشاورزان عزیز برسانم که واقعاً بار امنیت غذایی بر دوش آن‌هاست، بار استقلال کشور در بخش مواد غذایی و محصولات کشاورزی بر دوش آن‌هاست و حضور آن‌ها در حماسه ۲۴ خرداد بسیار ارزشمند بود؛ ان‌شاءالله برای کشاورزان و روستائیان عزیز در این زمینه اقدام خوبی انجام می‌گیرد.
▬ ضمن اینکه می‌دانید در بخش دارو هم دولت اقدامات بسیار مهمی انجام داده، تقریباً، کمبود دارو به طور کامل مرتفع شده و قیمت دارو نسبت به گذشته بسیار متناسب شده است. برای آن‌هایی که بیماری‌های صعب‌العلاج و خاص دارند تسهیلات لازم برای تأمین دارو پیش‌بینی شده است. وضع دارو با اقداماتی که دولت انجام می‌دهد ان‌شاءالله بهتر هم خواهد شد؛ اصولاً بخش سلامت قدم‌های جدی بر می‌دارد و دولت کمبودهای پولی را جبران و مرتفع خواهد کرد.
▬ می‌دانید تیم‌های مختلفی از جمله متخصصین برای امر سلامت مردم در بخش‌های مختلف کشور اعزام می‌شوند.
▬ دولت در این ۱۰۰ روز اقدامات بسیار خوبی را نه در شأن ملت، بلکه در حد توان و امکانش و فرصت ۱۰۰ روزه، انجام داده است. در عین حال، دولت برای آینده برنامه‌ریزی‌هایی دارد. برای سال آینده چند برنامه را مد نظر داریم؛ یکی از آن‌ها بحث مرحله دوم هدفمندی یارانه‌ها است که داریم فکر و طراحی می‌کنیم که سال آینده اجرا شود. دیگری مهار تورم است که سال آینده برنامه این است که تورم را می‌خواهیم به زیر ۲۵ درصد برسانیم و امسال هم به ۳۵ درصد برسانیم. در رشد اقتصادی که طبق آمار منهای ۵. ۸ است، اقتصاد ایران در سال گذشته ۶ درصد کوچک شد، یعنی، سفره مردم هم حداقل ۶ درصد خالی شد، حداقل. تلاش ما این است که امسال یعنی، در سال ۹۲، به حول و قوه الهی در پایان امسال کاری بکنیم که این منهای ۵. ۸ دهم درصد را به صفر یا، حتی، به درصدی اندک برسانیم، ولی، سال آینده ان‌شاءالله تلاش دولت این است که رشد اقتصادی حداقل مثبت ۳ باشد. یعنی، در پایان سال بعد به ۳ درصد برسیم. امیدواریم؛ دولت تلاش خود را خواهد کرد، ولی، می‌دانید رشد اقتصادی سالانه باید ۸ درصد باشد.
▬ البته، بحث مهار تحریم را هم داریم. برای سال آینده تلاشمان این است که اگر بتوانیم نرخ ارز را هم یکسان کنیم. یکسان‌سازی نرخ ارز جزو هدف‌های دولت در سال ۹۳ است، چرا که، می‌دانید این تفاوت نرخ ارز مشکلات زیادی درست می‌کند؛ اصلاً یکی از مشکلاتی که این دولت با آن مواجه شد، یکی از مواردی که دولت واقعاً دچار مشکل شد همین بود که مجلس گفته بود دلار از حدود ۱۲۰۰ باید بشود ۲۵۰۰ تومان، تقریباً، براساس قانونی که مجلس در قانون بودجه اعلام کرد، دولت می‌بایست در اول تیرماه نرخ دلار را از ۱۲۰۰ می‌برد به ۲۴۷۷؛ متأسفانه دولت قبل این کار را نکرد و ما وقتی آمدیم با این مشکل مواجه شدیم، در واقع، دولت یازدهم قیمت ارز را باید دو برابر می‌کرد، یعنی، همه کالاهایی که وارد می‌شود دو برابر شود. محاسبه کردیم دیدیم مردم دچار معضل بزرگی خواهند شد، لذا، طراحی و برنامه‌ریزی کردیم و بعضی از موارد را با پرداخت یارانه، مثل نان و گندم و این‌ها را به همان قیمت نگه داشتیم و یک بخش‌های دیگر را هم با یک شیب بسیار ملایمی رساندیم به همان قانون ۲۵۰۰ تومان؛ اما، با یک شیب ملایمی که فشار به مردم وارد نشود.
▬ این که بعضی از مردم می‌گویند چرا در دولت جدید بعضی کالاها گران شد دلیلش این بوده است، گر چه خیلی شیب ملایم بوده و تلاش کردیم به مردم فشار نیاید.
▬ برخی از موارد من خودم مداخله کردم برای اینکه قیمت‌ها خیلی بالا نرود و فشار به مردم نیاید، اما، مردم بدانند که باری به دوش این دولت افتاد تا قیمت دلار را طبق قانون مجلس دو برابر کند، در حالی که در دولت قبلی باید این کار انجام می‌شد، به حمدالله از این پیچ‌ها به خوبی و به سلامت عبور کردیم و مردم البته، خیلی یاری و کمک کردند؛ حضور، تلاش، حمایت، دعای مردم؛ ما این‌قدر از مردم ممنونیم که حد ندارد و اگر حضور و تلاش و حمایت آن‌ها نبود و هدایت مقام معظم رهبری نبود ما خوبی نمی‌توانستیم از این مشکلات به این خوبی عبور کنیم.
░▒▓ مجری: دولت در این مدت کوتاه از ابزار سیاست خارجی به خوبی استفاده کرد و به معنایی در سیاست خارجی گل اقتصادی زد، دکتر ظریف هم نوک حمله بودند، با چه روشی در این مدت به این ظرفیت و به این سطح پیشرفته از سیاست خارجه رسیدید؟
▬ رییس‌جمهور: سیاست خارجی جزو اولویت‌های دولت تدبیر و امید بود و همین را هم به مردم اعلام کرده بودیم، البته، این معنایش این نیست که از نظر دولت، سیاست‌های فرهنگی یا سیاست داخلی یا اجتماعی اهمیت‌اش کمتر است، به خاطر مشکلی که به هر حال کشور با آن مواجه بود، به این دلیل دولت برای سیاست خارجی اولویت قایل بود.
▬ می‌دانید که متأسفانه دشمنان، یک ایران هراسی را در سراسر جهان به وجود آورده بودند، روابط ایران با دنیا در حد بسیار پایینی قرار گرفته بود و به جز یک تعداد محدودی از کشورها، روابط با سایر کشورهای دنیا کاهش پیدا کرده بود، مشکلات فراوانی برای ایرانیان داخل و خارج ایجاد شده بود. در سفرهای خارجی به بیشکک و نیویورک، وقتی با ایرانیان روبه‌رو شدیم، دیدیم که واقعاً چه شور و عشقی نسبت به وطنشان دارند، واقعاً همان عشقی که مردم داخل به وطنشان دارند، شاید، حتی، یک مقدار بیشتر، آن‌ها از آب دور شدند و قدر آب را بیشتر می‌دانند به هر حال، واقعاً سرمایه بسیار بزرگ انسانی داریم در خارج از کشور که ان‌شاءالله آن‌ها می‌آیند و کمک می‌کنند، البته، کمک کردند در این چند ماه و حتماً به کمکشان اضافه می‌کنند.
░▒▓ مجری: منظور کمک مالی و اقتصادی که نیست؟ چرا که معمولاً، به آن‌ها به عنوان سرمایه‌ای اقتصادی و مادی نگاه کردیم؟
▬ رییس‌جمهور: به هر حال، کشور مال خودشان است، کمک مالی و علمی هم که بکنند، کشور مال آن‌ها است، حمایت معنوی هم بکنند، کشور مال خودشان است. ایرانیان یک قدرت بسیار بزرگی در دنیا هستند. در همین دیپلماسی عمومی، ایرانیان نقش بسیار زیادی در سراسر جهان می‌توانند داشته باشند. تقریباً، در همه کشورها، بخش بزرگی از ایرانیان از نخبگان آن جامعه هستند؛ اساتید، بزرگان، پزشکان، متخصصین که می‌توانند بسیار نقش داشته باشند. به هر حال، یک شرایطی برای ایرانیان داخل و خارج ایجاد شده بود و از طرفی هم یک فشار ظالمانه‌ای به مردم به بهانه مسأله هسته‌ای وارد شده بود، شما می‌دیدید که مردم چه وضعی دارند، البته، نمی‌خواهم بگویم که همه مشکلات اقتصادی در ایران مربوط به تحریم است، مشکلات اقتصادی عمدتاً مربوط به بی‌تدبیری بود، شما ببینید، درست در شرایطی که می‌رفتیم به سمت تحریم و دولت هم می‌دانست به سمت تحریم می‌رویم و می‌گفت تحریم‌ها همان کاغذ پاره بیش نیست، وابستگی‌اش را به خارج در بخش اقتصادی بیشتر می‌کرد. شما می‌دانید در سال قبل از ۸۴، واردات کشور حدود ۳۸ میلیارد دلار بود، ولی، بعد به کجا رسید؟ در سال ۹۰ به ۷۵ میلیارد دلار رسید. می‌بینید وقتی با دنیا در حال مبارزه هستید باید به خودتان و داخل تکیه کنید، با شعار که نمی‌شود مقابله کرد، باید تدبیر کنیم و در برابر زورگویی‌ها بایستیم. اولین راهش این است که به خودمان متکی شویم و واردات را کم کنیم، اینکه مقام معظم رهبری بر اقتصاد مقاومتی بارها و بارها تأکید کردند، به همین دلیل است که کشوری که می‌خواهد بایستد، باید روی پای خودش بایستید، نه اینکه به دیگران بیشتر تکیه کند.
▬ اجازه دهید آماری را ارائه کنم، از سال ۱۳۷۹ تا سال ۱۳۸۳ در بحث گندم، هر سال خرید دولت از کشاورز داخلی یک میلیون تن اضافه شد. به طور طبیعی خریدها از خارج یک میلیون تن کمتر شد، تا سال ۱۳۸۳ که در تولید گندم خودکفا شدیم. در سال ۱۳۸۳، بیش از ۱۱ میلیون تن گندم از کشاورزان خریده شد و هیچ نیازی به خارج نداشتیم، از سال ۱۳۸۴، ۸۵ و ۸۶، هر سال خرید داخلی یک میلیون تن کم و خرید از خارج یک میلیون تن اضافه شده است، تا جایی که امسال ناچاریم ۷. ۲ میلیون تن گندم وارد کنیم. وقتی می‌خواهیم مقابل زورگویی قدرت‌های غربی مقابله کنیم، باید خودمان را آماده کنیم، متأسفانه اینکه عمل ما با شعار ما سازگار نبود، یکی از مشکلاتی بود که کشور با آن مواجه بود.
▬ ان‌شاءالله قدم به قدم حرکت ما به سمت خوداتکایی بیشتر و تکیه بر کشاورزان داخلی باشد، البته، در سال‌های اخیر، شغل زیاد درست کردیم، منتها برای چینی‌ها و کره جنوبی مرتب شغل اضافه کردیم. در داخل مشکل اشتغال داشتیم و حضور اقتصادی ما در صحنه بین‌المللی چقدر ضعیف بود، ولی، امروز ان‌شاءالله به تدریج دارد شرایطی ایجاد می‌شود که حضور ما در صحنه بین‌المللی در همه زمینه‌ها بیشتر شود. شما اشاره کردید به آن نکته‌ای که در سیاست خارجی چه توفیقاتی به دست آوردیم؟ البته، این‌جا از آقای دکتر ظریف و از همه وزرا و مسؤولین تشکر و سپاسگزاری می‌کنم. انصافاً تلاش مجدانه‌ای کردند و ان‌شاءالله هر یک از وزرا گزارش ۱۰۰ روزه را اعلام خواهند کرد، همه در حد خودشان تلاش وافری کردند، در سیاست خارجی قدم‌های بسیار خوبی برداشته شد، از اولش هم با بهار خوبی آغاز شد، سالی که نکوست از بهارش پیداست. در روز تحلیف دیدید که ۵۵ هیأت از دنیا در تحلیف شرکت کردند، نه در سطح پایین، این ۵۵ هیأت متشکل از ۱۰ رییس‌جمهور، ۲ نخست وزیر، ۶ رییس مجلس و ۱۱ وزیر خارجه بودند و بقیه وزرا نیز بودند؛ ۵۵ کشور در مراسم شرکت کردند. بعد از آن در اجلاس شانگهای در بیشکک، شرایطی پیش آمد که ما با دو قدرت بزرگ از ۵ قدرت شورای امنیت یعنی، چین و روسیه توانستیم ملاقات‌های بسیار مهمی داشته باشیم و پایه ریزی بسیار خوبی کردیم برای روابط بین ایران و روسیه و ایران و چین و به حمدالله اجرای آن توافقی که در بیشکک کردیم، عملاً آغاز شده است.
░▒▓ مجری: خلاصه بگویید چه توافق مهمی کردید؟
▬ رییس‌جمهور: توافق ما با این کشورها هم در بخش اقتصادی، هم سرمایه گذاری آن‌ها در ایران، هم در بخش فاینانس، و هم بخش سیاسی و فرهنگی بود، البته، با بعضی از این کشورها در زمینه برخی از فناوری‌های علمی نیز توافق این بود که همکاری با هم داشته باشیم. قدم‌های بسیار خوبی برداشته شد با ۵ قدرت که از چین شروع کردیم بعد روسیه و اخیراً هم با آقای کامرون انگلیس بود.
░▒▓ مجری: گفتگوی تلفنی با نخست وزیر انگلیس، پیشنهاد از طرف شما بود یا از طرف آن‌ها؟
▬ رییس‌جمهور: ما برای اجلاس ژنو به هر ۵ کشور پیغام داده بودیم که می‌خواهیم مذاکراتی داشته باشیم، آن‌ها تلفن کردند، اما، پیغام اولیه با ما بود که هم با چین، روسیه و انگلیس صحبت کردیم.
░▒▓ مجری: آقای روحانی هیچ کس به اندازه شما ظرف ۱۰ سال گذشته با قضیه هسته‌ای گره نخورده است، در آن شرایط سخت مذاکرات سعدآباد هم خیلی خوب می‌توانستید با آن‌ها تعامل کنید، یک رفاقتی ضمن مسأله داشتید، ولی، قفل هسته‌ای آن‌جا باز نشد، اتفاقی که الآن دارد می‌افتد اینست که صدای باز شدن این قفل را مردم دارند می‌شنوند و یک نگرانی هم هست که مبادا کلید شما در قفل گیر کند و بشکند؛ واقعاً می‌خواهم بدانم شیخ دیپلمات توانست که این مسیر طولانی را در دو ماه به سرعت طی کند، می‌تواند گره اصلی سیاست خارجی را باز کند یا این مسائل هم‌چنان وجود دارد؟
▬ رییس‌جمهور: کلید برای ما نیست برای مردم است، همه جا کلید دست مردم بوده است؛ این را باور کنید. حضور مردم، حمایت مردم، اصلاً این مردم دنیایی از شورند، من که به عنوان یک عضو کوچک از این مردم هستم. انسان احساس کوچکی می‌کند در برابر عظمت و فداکاری این مردم. چه کسی باعث شد قفل باز شود؟ ایستادگی، مقاومت و حضور مردم در انتخابات ۲۴ خرداد باعث شد. اگر آن حماسه سیاسی که مقام معظم رهبری بر آن تأکید کردند، اجرا نمی‌شد و اگر مردم نمی‌آمدند و حضور فعال پیدا نمی‌کردند کنار صندوق‌های رأی، آیا ما کلید داشتیم؟ کلید، حضور و حمایت مردم است. البته، دولت هم به عنوان خادم مردم و به عنوان کسی که کارگزار از طرف مردم است، تلاش می‌کند.
░▒▓ مجری: آیا این در به طور کامل باز شده است؟
▬ رییس‌جمهور: یک قفل که نیست، فعلاً یکی از آن‌ها باز شده؛ بچه‌ها را می‌دیدید که در مغازه‌های قدیم می‌رفتند و شکر را در آب حل می‌کردند و در قفل می‌ریختند که صبح اصلاً باز نمی‌شد، یک عده‌ای در دنیا به دنبال این هستند که کاری کنند که این قفل باز نشود، حالا ممکن است در داخل هم بعضی‌ها باشند که کودکانه عمل کنند، البته، الحمدالله در داخل و در مسایل ملی، ما شاهد وحدت و انسجام بسیار خوبی هستیم؛ هر چند هنوز خیلی راه باقی است و من حالا از بحث شما می‌روم به یک بحث دیگر. هر چه ما بخواهیم به دست بیاوریم، از وحدت و انسجام داخلی می‌توانیم به دست بیاوریم، با تفرقه و اختلاف نمی‌شود. آتشی که دیگر نیست، اما، یک عده‌ای باز فوت می‌کنند و هیزم می‌آورند؛ بعضی‌ها انگار از این شعله آتش اختلاف خوششان می‌آید. باید دست به دست هم بدهیم، فقط با انسجام می‌توانیم از تمام پله‌های پیشرفت بالا برویم و به بام برسیم؛ به بام پیشرفت بلند در منطقه و جهان. در هسته‌ای اگر امروز پیشرفت داریم، به خاطر هدایت مقام معظم رهبری و به خاطر حمایت و حضور مردم است، البته، کارشناس‌ها و دیپلمات‌های ما سعی و تلاش و کوشش می‌کنند. من در بحث هسته‌ای به مردم اطمینان می‌دهم که به تعبیر شما اولین قفل باز شد، آن ساختمان تحریم را لرزاندیم، مردم هیچ شکی نکنند. حالا بعضی‌ها شعار می‌دهند و در دنیا چیزهایی می‌گویند، چاره‌ای ندارند، به هر حال، باید صورت خود را سرخ نگه دارند، اما، پایه تحریم را لرزاندیم، به هر حال، سیستم بانکی و روابط بانکی ان شاء الله وقتی در آخر ماه این توافقات اجرایی شود، متحول می‌شود. در این توافق آمده، دیگر هیچ تحریم جدیدی اجرا نخواهد شد، خود این یعنی، محدود کردن و مهار تحریم. خیلی‌ها تلاش می‌کردند که ایران منزوی باشد، اما، امروز چه کسی منزوی است؟ دشمنان ما منزوی هستند.
▬ ایران از همیشه بیشتر در صحنه بین‌المللی فعال است. واقعاً آن فضایی که ما در نیویورک و بیشکک دیدیم، همانی که وزیر خارجه ایتالیا گفت که فضا، فضای رقابت به سمت ایران است.
░▒▓ مجری: شنیدیم که صف‌هایی برای ملاقات با جنابعالی تشکیل می‌شد.
▬ رییس‌جمهور: البته، با همه تا حد توان ملاقات کردیم، اما، وقت نبود، واقعاً این شور و شوق برای چه بود؟ حسن روحانی کسی نیست که به قول شما برای ملاقاتش صف ببندند، بلکه نماینده ملت ایران مهم بود؛ فردی که منتخب ملت ایران است برای آن‌ها مهم بود، این انتخابات دنیا را تکان داد.
░▒▓ مجری: این انتخابات باعث شد که شما جامعه‌ی کمی خسته و تا اندازه‌ای فرسوده را تحویل بگیرید، ولی، مردم به لحاظ روحی خود را ترمیم کردند و پر از نشاط و امید شدند و به شما گفتند که شما روی ما هم حساب کنید.
▬ رییس‌جمهور: واقعاً این مردم، مردم بزرگی هستند.
░▒▓ مجری: چگونه می‌خواهید این روحیه و انسجام ملی را حفظ کنید؟
▬ رییس‌جمهور: من یک جمله درباره مسأله هسته‌ای بگویم و بعد به سؤال شما پاسخ می‌دهم که سؤال بسیار مهمی است.
▬ در مسأله هسته‌ای، می‌خواهم به مردم اطمینان دهم اصولی که مدنظر مردم است، حقوقی که متعلق به مردم است و چارچوبی که مقام معظم رهبری ترسیم کردند، این اصول تا پایان، مراعات خواهد شد، یعنی، در کشور، حق هسته‌ای با قدرت و شفافیت بیشتر عملیاتی و اجرایی می‌شود، حتی، بخش غنی‌سازی که یک بخش از حقوق هسته‌ای ماست، ادامه پیدا می‌کند، امروز و فردا هم ادامه خواهد داشت و هیچ وقت غنی‌سازی متوقف نخواهد شد؛ این خط قرمز ماست.
▬ غنی‌سازی در ایران متوقف نخواهد شد، این به عنوان خط قرمز است و غنی‌سازی حق روشن ماست. حالا بعضی‌ها خوششان بیاید یا بدشان بیاید، NPT را بخواهند طور دیگری تفسیر کنند، حالا حقوقدان هم نیستند، ولی، متأسفانه تعبیراتی می‌کنند که از یک سرهنگ بر می‌آید نه یک حقوقدان.
▬ به هر حال، روشن است که طبق NPT غنی‌سازی حق ماست، اینکه هر کشوری برای فعالیت‌ها و توسعه خودش حق آزادی عمل دارد که غنی‌سازی هم یکی از آن‌هاست، هر چیزی که در مقررات بین‌المللی ممنوع نشده، آزاد است و فعالیت صلح‌آمیز هسته‌ای از جمله غنی‌سازی یکی از آن‌هاست. الآن می‌خواهیم نیروگاه اتمی داشته باشیم، چگونه باید سوخت آن را تأمین کنیم؟ مگر سوخت نیروگاه را بدون غنی‌سازی می‌توان تأمین کرد؟ آن‌ها می‌گویند، انرژی صلح‌آمیز، انرژی صلح‌آمیز، مگر همین تولید برق هسته‌ای صلح‌آمیز نیست؟ چگونه این برق را تولید کنیم؟ سوخت اتمی می‌خواهد. پس، غنی‌سازی می‌خواهد و اقدامات دیگری که بعد از غنی‌سازی باید انجام شود؛ مواد غنی شده باید تبدیل به قرص سوخت شود، میله‌های زیرکونیوم درست شود و همه این‌هایی که در نهایت به سوخت تبدیل می‌شود. پس، ما بر روی آن چارچوب‌های اصلی ایستاده‌ایم، مردم کاملاً مطمئن باشند؛ در عین حال، باید ظلمی که بر مردم شده برداشته شود، هدف ما این است که تهدیدها را دفع و رفع کنیم، تحریم‌ها را بشکنیم و تحریم را از سر مردم برداریم، هدف این است که فرصت لازم را در صحنه بین‌المللی ایجاد کنیم، همانی که از اول به تعامل سازنده با جهان تعبیر کردیم.
▬ ما با دنیا یک تعامل سازنده خواهیم داشت، ان‌شاءالله قدم به قدم پیش می‌رویم تا جایی که به توافق کامل برسیم با ۱+۵. البته، راه طولانی است، اما، در عین حال، این راه را طی خواهیم کرد و به موفقیت می‌رسیم.
▬ شما سؤال کردید چگونه انسجام را حفظ می‌کنید؟ ببینید، اولین مسأله این است که همه به حقوق یکدیگر احترام بگذارند. آن منشور حقوق شهروندی که به ملت عزیزمان قول داده بودم، امشب پیش‌نویس آن در سایت قرار گرفت، برای اینکه فرهیختگان، خبرگان و مردم بخوانند و درباره آن نظر بدهند. البته، این پیش‌نویس اولیه است که بخش حقوقی ریاست جمهوری تهیه کرده و می‌خواستند بدهند به من که تصحیح نهایی کنم، ولی، گفتم اول در اختیار مردم قرار گیرد.
░▒▓ مجری: در سایت ریاست جمهوری؟
▬ رییس‌جمهور: بله، این در اختیار مردم است، مردم نگاه کنند و مطالعه کنند. مخصوصاً حقوق‌دانان، اساتید، دانشگاهیان، صاحبان اندیشه که با نظرات آن‌ها ان‌شاءالله این منشور را کامل می‌کنیم؛ اولین قدم این است که به حقوق همدیگر همه احترام بگذاریم، دوم اینکه در جامعه همه احساس آرامش کنند. یکی از نکات مثبتی که از آغاز این دولت تا حالا مشاهده شده این است (حس من این است که ان‌شاءالله حس همه مردم این است) که یک آرامش به وجود آمده، نه فقط در بازار سکه و دلار و مسکن و این‌ها، بلکه اصلاً در جامعه همه یک احساس آرامش می‌کنند، در دانشگاه، بازار، مدارس و ورزش و... احساس آرامش به وجود آمده است. وقتی در ورزش سیاست را بر می‌داریم؛ این دولت که هنوز کاری نکرده برای ورزش، در والیبال، فوتبال ساحلی و در همه جای ورزش، این جوان‌های ما هستند که واقعاً چه می‌کنند، آن‌ها پیروزی می‌آفرینند. حالا یک عده‌ای هم می‌گویند، روحانی متشکریم. به هر حال، همه باید از ملت عزیزمان متشکر باشیم، خوب این‌ها افتخار آفریدند، ما که کار زیادی در این ۱۰۰ روز نکردیم، مخصوصاً وزیر ورزش، آخرین وزیر بود که توانستیم از این کوچه پر پیچ و خم پارلمان عبورش دهیم.
░▒▓ مجری: قطعاً در بحث گفت و گو با سایر کشورهای جهان، نحوه تعامل با همکاران خودتان و شکل حرف زدنتان با مردم، آیا قبول ندارید ویژگی خاصی در رفتارتان هست؟
▬ رییس‌جمهور: ما یک عضو کوچکی از این ملت بزرگ هستیم، واقعاً این چنین است و غیر از این نیست، این ملت بزرگ هستند و خدمت به این مردم واقعاً افتخار است. ما برای ورزش کاری نکردیم، این همه پیروزی برای چه است، این به خاطر این است که سایه سیاست را از روی ورزش مقداری برداشتیم. ما در فرهنگ کار زیادی نکردیم چرا اصحاب فرهنگ همه خوشحالند؟ برای اینکه فضای امنیتی را یک مقداری کنار بردیم، بقیه‌اش را هم ان‌شاءالله می‌بریم.
▬ باید دست به دست هم دهیم. مردم عزیز باید بدانند که دولت همه امکانات در اختیارش نیست و هر کاری نمی‌تواند انجام دهد، دولت چارچوب وظایفش در چارچوب قانون اساسی تعریف شده است، اما، رییس‌جمهور مسؤول اجرای تک تک اصول قانون اساسی است. پای اجرای تمام وعده‌هایی که به مردم دادم، ایستاده‌ام؛ در زمینه مسایل سیاست داخلی، انسجام و وحدت را خواستارم و می‌دانم راه طولانی پیش روی ماست. اصلاً از نزاع خوشم نمی‌آید، نزاع به نفع ملت نیست. بعضی‌ها می‌خواهند پیروز شوند، اما، پیروز شدن با دعوا و روبه رو شدن نیست. آدم هنر خودش را نشان می‌دهد، هر جناحی هنر خودش، خدمت بیش‌ترش و محبوبیت بیش‌ترش را نشان دهد.
░▒▓ مجری: بعضی‌ها هنرشان همان است، هنر دیگری ندارند؟
▬ رییس‌جمهور: این بی‌هنری است. واقعاً اگر اسمش را بگذاریم هنر، بی‌هنری است؛ واقعاً نیاز به انسجام داریم.
░▒▓ مجری: ساز و کار دولتی دارید و فکر می‌کنید برای آن؟ چون بخشنامه توصیه‌ای کفایت نمی‌کند.
▬ رییس‌جمهور: اولاً، با قوای دیگر باید دست به دست هم دهیم.
░▒▓ مجری: الآن که رابطه‌تان خیلی خوب است.
▬ رییس‌جمهور: حتماً باید رابطه‌مان خوب باشد.
░▒▓ مجری: سال‌های عجیب و غریب را یادمان است.
▬ رییس‌جمهور: روابطمان بسیار خوب است. هم مجلس شورای اسلامی لطف و محبت دارند، و هم قوه قضائیه؛ همین طور است. یکی از افتخارات ما این است که در این دولت یک آرامشی بین روابط قوا ایجاد شد، قبلش تا مرز شکایت از همدیگر در دادگاه رفتند، تا این‌جا هم پیش رفت و مردم واقعاً از اختلاف رنج می‌برند و سودی از آن نمی‌برند؛ البته، این انسجام و وحدت یک عاملش این است که ما رهبری مقتدر در کشور داریم و همه قوا به رهبری احترام می‌گذارند؛ رهبری در واقع، هماهنگ‌کننده قوا است، اما، الحمدلله امروز بین قوا یک تعامل سازنده برقرار است. این تعامل سازنده البته، با دنیا نیست، بلکه اول تعامل با خودمان است، اول تعامل سازنده با خودمان باید داشته باشیم.
░▒▓ مجری: این دلیلش این نیست که شما عقب‌نشینی می‌کنید در داخل و خارج و این جوری آرامش را برقرار می‌کنید؟
▬ رییس‌جمهور: عقب‌نشینی نمی‌کنیم.
░▒▓ مجری: از بعضی چیزها می‌گذرید و یک تأخیر زمانی به آن می‌دهید، وقتی فضا آرام‌تر شود، سخت نمی‌گیرید، آیا این استراتژی‌تان نیست؟
▬ رییس‌جمهور: امید، آرامش و کرامت؛ این ۳ را باید مدنظر قرار دهیم. اولاً، این امید در حد بسیار عالی موجود هست، آرامش هم الحمدلله هست. دولت هر کاری که بتواند درباره امید و آرامش و کرامت برای مردم انجام می‌دهد. آن حقوق شهروندی بخشی از تلاشی برای ایجاد آن کرامت است و همه باید به هم احترام کنیم. دولت واقعاً از نقد بدش نمی‌آید؛ الآن صدا و سیما. من اصلاً به مردم می‌گویم ما از رسانه همیشه متشکر بوده و هستیم. رسانه ملی رفتارش با دولت نسبت با دولت‌های قبلی در ماه‌های اول و دوم آیا یک طور است؟ نه! رفتار رسانه ملی با این دولت مثل ماه‌های آخر دولت‌های پیش است.
░▒▓ مجری: یعنی، چه جوری؟
▬ رییس‌جمهور: یعنی، خیلی راحت انتقاد می‌کند. البته، نقد حق رسانه ملی و سایر رسانه‌هاست. نقد اتفاقاً به نفع ما است، مگر ما معصوم هستیم؟ مگر خطا نمی‌کنیم؟ ما هم خطا و اشتباه می‌کنیم. نقد اگر سازنده باشد، به نفع همه است و همه نفع می‌بریم. رسانه ملی هم نقد کند، ما واقعاً استقبال می‌کنیم. همه باید آستانه تحملمان را بالا ببریم، همدیگر را تحمل کنیم و بدانیم با تحمل بیشتر، نفع بیشتر، عاید این مردم می‌شود. در هسته‌ای چگونه پیش رفتیم. اگر مجلس، سایر ارگان‌ها و مقام معظم رهبری کمک نمی‌کردند و هدایت مقام معظم رهبری نبود، می‌رسیدیم؟ نمی‌رسیدیم.
▬ دست به دست هم دادیم و بعد همه قوا به رهبری احترام کردیم، چارچوب هدایت ایشان را قبول کردیم و پذیرفتیم. امروز به حمدالله یک قدم خوب، پیش رفتیم. من خوشحالم که همه دوستان ما در دنیا، از این توافق ژنو خوشحالند. به نظر من، همه ملت‌ها هم خوشحالند، حالا یک رژیمی است، آن را ولش کنید و آن رژیم، رژیمی است نامشروع و اشغالگر و بنیانش بر ظلم و جور و دعوا است. در دنیا کم هستند، یک عده محدود جنگ طلب و یک کشورهایی هستند که روی یک اغراضی ناراحت باشند، ولی، دنیا و ملت‌ها واقعاً خوشحالند و یک آرامش درست شد. اصلاً در سیاست خارجی ما اولین قدمی که در این منطقه برداشتیم، تلاش کردیم در سوریه جنگ نشود. این اولین قدم ما بود. نمی‌خواهم بگویم که فقط قدم؛ آن تماس تلفنی که بین بنده و آقای پوتین برقرار شد و همکاری‌هایی که آغاز شد؛ خیلی‌ها کمک کردند؛ ما هم به سهم خود کمک کردیم. خود دولت سوریه، بیشترین کمک را کرد. الحمدلله از آن شبه جنگی که می‌توانست برای منطقه خطرناک باشد، عبور کردیم و اصولاً در بحث توافق اخیر، می‌بینیم کل منطقه یک مقدار احساس آرامش و امید می‌کند.
▬ مجری:، حتی، کشورهای عربی که گاهی حمایت می‌کنند؟
▬ رییس‌جمهور: کشورهای عربی هم. حالا باید همه خوشحال باشند. من فکر نمی‌کنم توافق ژنو..
░▒▓ مجری: خبر درست به آن‌ها نرسیده، به نظرم گفتگوهای شما خیلی معطوف به آن نقطه نیست؟
▬ رییس‌جمهور: چرا، ما برای دوستان و همسایگانمان پیغام دادیم. فکر می‌کنم به ضرر هیچ یک از همسایگان ما نیست. بعضی‌ها فکر می‌کنند، جمهوری اسلامی ایران، دنبال ساخت بمب هسته‌ای است. ایران هیچ وقت دنبال ساخت سلاح کشتار جمعی نبوده و از جمله سلاح هسته‌ای و امروز هم نیست و فردا هم نخواهد بود. آن‌چه هدف ما است، توسعه و پیشرفت است و ان شاء الله آن را دنبال خواهیم کرد، تا به نتیجه برسیم.
░▒▓ مجری: قبل از اینکه وارد بحث فرهنگ بشوم و فرهنگ هم که مظلوم است، برخی شائبه‌ها این است که در جزئیات سند امضا شده ایران و شش کشور، چیزهایی هست که در سند نیامده است، آیا این درست است؟ مثلاً، گزارشی که امریکا منتشر می‌کنند، آن رقم ۴۰۰ میلیون را عنوان می‌کند برای دانشجویان ایرانی خارج از کشور، این معنی خاصی دارد؟ این داستان با سند خیلی متفاوت است.
▬ رییس‌جمهور: سند توافق ما همین است. ضمیمه، ممکن است که باشد ضمیمه اجرایی است.
░▒▓ مجری: چیز پنهانی وجود ندارد؟
▬ رییس‌جمهور: هیچ چیز پنهانی وجود ندارد. ممکن است ضمیمه برای اجرای این مراحل باشد، چون الآن توافق این است که چند بانک در دنیا بتوانند فعالیت‌های بانکی ایران را ساپورت و دنبال بکنند، اینکه در این بانک‌ها چگونه تعامل بکنیم را یک کمیته مشترکی هست که به هر حال، باید این توافق را دنبال کند برای اجرایی شدن آن و نظارت کند، ممکن است که ما یک سند ضمیمه‌ای و الحاقیه‌ای را برای اجرا داشته باشیم، اما، سند همین است، همین چیزی که منتشر شده یعنی، همه آن اصول اصلی است. اصلاً در این توافق مهم نیست که در این شش ماه چه انجام می‌گیرد، مهم این است که سر اصول توافق کردیم؛ یعنی، ایران حقوق هسته‌ایاش، طبق NPT محفوظ است، می‌تواند فعالیت غنی‌سازی داشته باشد، در مراحل آخر تمام تحریم‌ها برداشته خواهد شد، کشورهای دیگر در مراحل نهایی با ایران همکاری هسته‌ای خواهند داشت و آخرین بندش هم این است که بعد از همکاری نهایی، ایران همانند همه کشورهایی است که NPT را امضاء کردند و از حقوق خودشان استفاده می‌کنند.
▬ بنا بر این، آن‌چه انجام گرفته، قدم بسیار مهم و مثبتی بوده است، البته، راه طولانی در پیش داریم، ان‌شاءالله این را با کمک مردم و با هدایت مقام معظم رهبری انجام می‌دهیم و ان‌شاءالله به نتیجه می‌رسیم.
░▒▓ مجری: شما بعد از توافق ژنو در آن نشست خبری، از فعالان اقتصادی دعوت کردید که وارد عرصه شوند و گفتید نوبت اقتصادی‌هاست که فعالیت کنند، این توافق چه تأثیری در فعالیت‌های فعالان اقتصادی دارد؟
▬ رییس‌جمهور: مقام معظم رهبری، امسال را سال حماسه سیاسی و حماسه اقتصادی لقب دادند. تا حالا همه در فضای سیاسی بودیم و الحمدلله سیاست داخلی و خارجی همه در فضای حماسه سیاسی بود. در اقتصادی هم حرکت‌هایی شروع شده، مردم و دولت شروع کردند، اما، حماسه از امروز باید شروع شود، چرا؟ برای اینکه فضا مناسب‌تر شده است.
▬ امروز فضا، فضای بهتری است. دیروز اگر فضا این بود که فردا یک تحریم جدید می‌شود، پس، فردا دیگر تحریم وجود ندارد؛ طبق این توافق دیگر تحریم جدید نخواهد بود. اگر قبلاً فضا این بود، مثلاً، در سرمایه‌گذاری‌ها و اشتغال، معلوم نبود که فردا چه می‌شود، اما، حالا آینده روشن‌تر شد، فضای آینده کاملاً روشن‌تر شد. از این به بعد شما خواهید دید که توافقات با کشورهای خارجی، سرمایه‌گذاری‌ها، تردید نکنید که سرمایه‌گذاری‌ها و فعالیت‌های اقتصادی در ایران بیشتر می‌شود. اینکه شما می‌بینید در همین چند روزه در بازار بورس، صف می‌بندند و هجوم می‌آورند، مخصوصاً در آنجاهایی که تحریم برداشته شده است، مثل پتروشیمی، ماشین‌سازی و صنعت اتومبیل، می‌بینید که مردم دارند به سمت بازار سرمایه می‌آیند. این هجوم به سمت بازار سرمایه، یک فرصت و فضایی در بخش اقتصادی ایجاد می‌کند.
▬ همه تلاش ما این است که ان‌شاءالله فضای کسب و کار را بیش از پیش بهبود ببخشیم و ان‌شاءالله همه بخش‌ها از جمله بخش خصوصی و دولتی فعال شوند و دست به دست هم دهیم تا شاهد یک تحول بسیار خوب در کشور باشیم. بسیار به آینده این کشور امیدوارم، البته، این گزارش همان‌طوری که اشاره کردم، تنها گزارش دولت به مردم نخواهد بود، هم گزارش کتبی خواهیم داد، و هم بخش‌های مختلف، وزرای مختلف می‌آیند و گزارش کار را به مردم خواهند داد.
░▒▓ مجری: ما به آن مطلب شما نزدیک می‌شویم؛ هم سانتریفیوژها، و هم کارخانه‌های‌مان می‌چرخند، یعنی، یکی مقابل دیگری قرار نمی‌گیرد. سؤالی که سرکار خانم کردند که حالا وقت اقتصاددانان و اهل اقتصاد است.
▬ رییس‌جمهور: قول ما به مردم این بود که در کنار اینکه سانتریفیوژ می‌چرخند، زندگی مردم و اقتصاد هم بچرخد. امروز الحمدلله به این نکته رسیدیم، یعنی، هم سانتریفیوژها می‌چرخد، و هم ان‌شاءالله از این به بعد زندگی مردم بهتر خواهد چرخید و وضع کشاورزان و کارگران بهتر خواهد بود و به هر حال در همه زمینه‌ها ان‌شاءالله شاهد رونق خواهیم بود.
░▒▓ مجری: آقای رییس‌جمهور در مورد همه گفتیم و همه باز هم این کار را کردیم، فرهنگ، اما، مظلوم است. دولت‌های گذشته هم این جمله را شنیدند و همین کار را هم با آن کردند. بخصوص آن بخشی که حوزه‌های تصدی دولتی در مجموعه فرهنگ می‌باشد، مدنظر من است، می‌خواهم بدانم نسبت دولت شما با فرهنگ چطور تعریف می‌شود؟ چون بالاخره، فرهنگ دولتی برای بعضی‌ها، امر ممدوحی است. این را قدری توضیح بفرمایید که شما می‌خواهید از حضور دولت در عرصه فرهنگ فاصله بگیرید؟ الآن تقریباً، در همه جا حضور دارد، یعنی، دیگر بخش خصوصی فرهنگ، جای چندانی برای تنفس ندارد، نمی‌خواهم اغراق بکنم.
▬ رییس‌جمهور: سیاست این دولت این است که مداخلاتش را در امر فرهنگ به حداقل ممکن برساند، حالا البته، یک بخشی از فرهنگ، آموزش و پرورش، دانشگاه‌ها، ورزش، ارشاد و خیلی از بخش‌های مختلف، فرهنگ به معنای عام کلمه، دولت حضور دارد و طبق قانون اساسی وظایفی به عهده دارد، اما، در جایی که دخالت دولت، ضرورت نداشته باشد، دولت حتماً خودش را کنار می‌کشد. تصدی‌گری دولت در امر فرهنگ باید به حداقل ممکن برسد. صاحبان فرهنگ باید بیایند، آن‌ها باید بیایند تصدی فرهنگ را به عهده بگیرند. در بخش‌های مختلف باید اهالی فرهنگ بیایند و حضور پیدا کنند و صاحبان فرهنگ بیایند در کنار این فرهنگ؛ انجمن‌های علمی و پیشکسوتان در بخش فرهنگ باید بیایند.
░▒▓ مجری: جهت‌گیری و سیاست فرهنگی چه می‌شود؟
▬ رییس‌جمهور: قانون باید جهت‌گیری فرهنگی را مشخص کند. شورای انقلاب فرهنگی در برخی موارد جهت‌گیری‌های فرهنگی را مشخص می‌کند، اما، یک نکته من می‌خواهم بگویم؛ ما باید به صاحبان فرهنگ اعتماد کنیم. صاحبان فرهنگ در این کشور، فرهیختگان و بزرگان ما هستند، خیلی به آن‌ها برخی در بعضی از مقاطع بی‌اعتمادی نشان دادند. ما باید به نویسندگان و فیلم‌سازان اعتماد کنیم. ما در همین ۱۰۰ روزه وقتی دیدیم خیلی از کتاب‌هایی که ممنوع شده بود، می‌شد آزاد کنیم، آن را آزاد کردیم. خیلی از نویسنده‌ها ممنوع‌القلم شده بودند، آن‌ها را تبدیل به سریع‌القلم کردیم، به جای ممنوع‌القلم تا بروند قلم بزنند و هر چه می‌خواهند، در چارچوب قانون بنویسند. البته، خود آن‌ها اهل این کشورند، وطن دوستند، به هر حال، علاقمند به این کشور هستند. خیلی از مقررات دست و پا گیر هستند و این مقررات را هم در بخش اقتصاد، و هم در بخش فرهنگ داریم کم و روان‌سازی می‌کنیم. فضای امنیتی را از فرهنگ باید کنار بزنیم، همان‌طوری که گفتم قدم به قدم، باید کالاهای فرهنگی را بیشتر اقتصادی کنیم.
░▒▓ مجری: این‌ها را به عنوان وظایف دولتی دارید، بیان می‌کنید؟
▬ رییس‌جمهور: دولت نظرش این است که هیچ فیلتری بهتر از افکار عمومی مردم نیست.
░▒▓ مجری: گروه‌هایی در جامعه انتظار ویژه‌ای از شما دارند و به دولت می‌گویند این چه کتاب و این چه فیلمی است؟
▬ رییس‌جمهور: وقتی فیلمی ساختند، مردم نرفتند و بی‌اعتنا شدند، آن فیلمساز می‌داند خود چه کار کند؟ من نمی‌خواهم بگویم در امور فرهنگی، ما قانون نداشته باشیم؛ باید قانون شفاف هم داشته باشیم، اما، بحث قانون نیست، قانون شفاف باید وجود داشته باشد، ولی، مداخلات دولت باید به حداقل برسد و باید بتوانیم در امر فرهنگ اعتماد کنیم به انجمن‌های فرهنگی، صنفی و آن‌ها خود صلاحتیت‌شان از خیلی از کارمندان دولتی که می‌خواهند مداخله کنند، بیشتر است. این جور نیست که صلاحیت آن کارمند از آن نویسنده و فیلمساز بالاتر باشد، البته، باید با هم تعامل کنیم و باید در کنار هم قرار بگیریم، باید فضای مناسب برای آن‌ها ایجاد کنیم.
▬ من یک نکته می‌خواهم بگویم و آن اینکه این دولت دنبال آشتی است و می‌خواهد با همه آشتی کند. دولت در گذشته با کارشناس‌ها فاصله گرفته بود. سازمان مدیریت برنامه و بودجه تعطیل شد و درش قفل شد، ما می‌خواهیم آن را باز کنیم. کارشناسان باید بیایند. ما با اصحاب فرهنگ می‌خواهیم آشتی کنیم و دولت هم آشتی کرده است، شما امروز این مسأله را می‌بینید. فضای فرهنگی کاملاً با دیروز متفاوت است، این دولت می‌خواهد با همه دانشجویان آشتی کند، این‌ها عزیزان ما هستند.
▬ مجری:، ولی، شرایط رکود تورمی در اقتصاد فرهنگ هم هست، شما که پول ندارید، آن‌جا هم که افسردگی است. تا بخواهد راه خود را پیدا کند، این تعارضات را چگونه حل می‌کنید؟
▬ رییس‌جمهور: ما یک فضای رقابتی خوب در فرهنگ ایجاد می‌کنیم. مردم ما خواهان کالای خوب فرهنگی هستند، مگر می‌شود مردم کالای فرهنگی نخواهند؛ کالای فرهنگی غذای روح مردم است.
░▒▓ مجری: مصرف آن در ایران پایین است. الآن جمع تیراژ روزنامه‌های رسمی کشور به یک میلیون نسخه نمی‌رسد.
▬ رییس‌جمهور: البته، نه اینکه ما به بخش فرهنگی کمک نکنیم، اما، می‌خواهیم مداخله را کم کنیم. می‌خواهیم کمک دولت را عادلانه به لحاظ اقتصادی ادامه دهیم و حمایت‌های سیاسی را نیز، می‌خواهیم عادلانه رفتار کنیم. به هر حال نمی‌خواهیم تحت یک عناوین خاص، یک افراد خاصی به هر حال، بخواهند، سوءاستفاده کنند.
▬ شما در همین بحث یارانه مطبوعاتی، اخیراً دیدید خیلی فضا عادلانه‌تر شده است و ما می‌خواهیم در یک چارچوب عادلانه‌ای دولت کمک کند. صندوقی را در بخش هنری فعال کردیم.
▬ به هر حال، نه اینکه دولت کمک نکند، دولت حمایت خواهد کرد. دولت اول با همه اهل فرهنگ آشتی کرده است و این آشتی خود را ادامه خواهد داد و رابطه خودش را تعمیق می‌کند و حمایت و کمک هم خواهد کرد.
░▒▓ مجری: مثل خانه سینما یکی دو جا دیگر هم شرایط مشابه دارند، خانه سینما که خیلی سریع باز شد.
▬ رییس‌جمهور: مردم ما که کلید دارند، به هر حال، اگر قفل دیگری هم هست، باز می‌کنند.
░▒▓ مجری: پس، اراده‌ای برای باز کردن آن مراکز هم وجود دارد؟
▬ رییس‌جمهور: حتماً این‌طور هست.
░▒▓ مجری: این فضای امنیتی که حضرتعالی هم مایل هستید برطرف شود و خودتان اشاره کردید، چگونه و آیا راه سریع‌تری برای برطرف کردن آن دارید؟
▬ رییس‌جمهور: فضای امنیتی خیلی کمتر شده است، اما، بیینید یکسری مسایل هست که زمان لازم خودش را می‌طلبد. همین بحث انسجام و وحدت و نزدیک شدن به همدیگر و اینکه، حتی، جناح‌ها و تشکل‌ها به هم نزدیک شوند؛ نه اینکه رقابت و اختلاف نظر نباشد، این‌ها باید باشد.
░▒▓ مجری: یعنی، بقیه جریان‌های اجتماعی و فرهنگی خود به خود این را حل می‌کنند؟
▬ رییس‌جمهور: همه باید کمک کنیم؛ هدف ما باید این باشد.
▬ ببینید هدف باید این باشد که دل‌ها از کینه‌ها شسته شود؛ چرا که، کینه چیزی را حل نمی‌کند. رقابت عیب ندارد، رقابت سالم خیلی خوب است، رقابت سالم داشته باشیم، هر کسی به دنبال اهداف مدنظر و اهداف قانونی برود.
▬ ما به دنبال آزادی سالم و مسؤولانه در جامعه هستیم و همه چیز در جای خودش هست، اما، در عین حال، باید کاری بکنیم که آن نزدیکی و الفت باشد. الآن احساس من این است که مذاهب، ادیان و اقوام مختلف در ایران احساس آزادی بیشتری می‌کنند.
░▒▓ مجری: چرا، چون سهمشان را در مدیریت‌ها دارند، بیشتر می‌بینند؟
▬ رییس‌جمهور: هم به طور روانی این احساس را می‌کنند، و هم واقعاً دولت، نسبت به اقوام، مذاهب و ادیان مصمم است. اصلاً این داستان حقوق شهروندی یک هدف بزرگش همین است. همه شهروندان ایرانی، هر که تبعه این کشور است و آن‌هایی که در خارج هستند نیز حقوق شهروندی دارند، آن‌ها هم باید بیایند و بروند، فرزندان آن‌ها هم حقوق شهروندی دارند. این حقوق شهروندی برای این است که ایرانی‌ها همه باید احساس بکنند زیر یک چتر واحد هویت ایرانی و فرهنگ بلند ایرانی زندگی می‌کنند، همه به این فرهنگ و هویت ایرانی افتخار کنند که البته، همه افتخار می‌کنند و در سایه این افتخار بتوانند، الفت و برادری خودشان را بیشتر کنند.
░▒▓ مجری: احیای اخلاق یکی از شعاریتان بوده است.
▬ رییس‌جمهور: احیای اخلاق یکی از شعارهایی بوده است که ما به دنبال آن هستیم. الحمدلله این احیای اخلاق را ما شاهدیم و می‌بینیم که این اخلاق دارد، احیاء می‌شود.
░▒▓ مجری: شما خسته شدید؟
▬ رییس‌جمهور: من خسته نشدم، سؤال دارید، بفرمایید ما خسته نشدیم. البته، می‌شود بخش‌های دیگری را گزارش داد. من می‌خواهم که بینندگان عزیز و ملت عزیز که این برنامه را مشاهده می‌کنند، خسته نشوند. البته، امشب مجری‌های خوبی داریم و شما با اجرای بسیار خوبتان نمی‌گذارید به هر حال، کسی خسته شود، به هر حال لشکر شما زیاد است، سه نفری آمدید؛ خیلی خوب بود.
▬ من متشکرم. فکر می‌کنم خیلی از سؤالات را شما مطرح کردید و بحث را یادم آوردید، حس می‌کنم حداقل شما خسته نشدید و من هم خسته نشدم، اگر بدانیم، بینندگان ما هم خسته نشدند، ادامه می‌دهیم.
▬ ان شاء الله باز هم در فرصت‌های آینده و در مقاطع آینده، بنده به عنوان خادم مردم در خدمت مردم خواهم بود و از برنامه‌های بعدی به مردم گزارش خواهم داد. راجع به ۱۰۰ روز هم، باز بقیه همکاران من می‌آیند، به مردم در بخش‌های مختلف گزارش می‌دهند. ممکن است سؤالات دیگری هم برای مردم مطرح باشد که باید آن سؤالات را پاسخ دهیم.
▬ من در پایان می‌خواهم که از مردم بسیار خوب و عزیز تشکر کنم، می‌خواهم به مردم عزیز بگویم که ما این راه را با هم شروع کردیم، آمدیم تا ۲۴ خرداد ۹۲ و مردم چه حماسه بزرگی را آفریدند؛ بعد از اعلان انتخابات مردم در خیابان‌ها چه کردند، شادی آفریدند، امید آفریدند و تا امروز مردم در کنار دولت بودند و دولت در کنار مردم بوده است؛ من به مردم عزیز عرض می‌کنم، ما با هم و در کنار هم خواهیم بود، با کمک مردم این دولت مسیر را ادامه می‌دهد و ان‌شاءالله تا پایان کار در کنار هم فعال خواهیم بود و دست به دست هم می‌دهیم.
▬ من سپیده را می‌بینم؛ سپیده‌ای که منجر به صبح روشنایی خواهد شد. من توسعه را برای سال‌های آینده این کشور به خوبی می‌بینم. ما کشور بسیار بزرگ و غنی هستیم؛ دومین منابع گاز دنیا اینجاست، چهارمین منبع نفت دنیا اینجاست، ۶۰ نوع منابع معدنی در این کشور وجود دارد، در سطح دنیا در رتبه پانزدهم هستیم، از لحاظ نیروی انسانی بسیار قوی هستیم و دانشمندان، اندیشمندان و فرهیختگان فراوانی داریم. موضوع هسته‌ای گوشه‌ای است از کاری که فرهیختگان ما انجام دادند و مردم ما حتماً آن صبح را خواهند آفرید و واقعاً «الیس الصبح بالقریب»؛ مردم در سایت‌ها و جاهای مختلف با بیان زیبایشان گفتند، روحانی متشکریم. من امشب به همه ملت ایران بگویم، مردم از شما متشکرم.
مآخذ:...
هو العلیم