برداشت آزاد
• طرح فکری کارل مارکس را باید، نواختن نقد کوبنده به دنیای مدرن، به اتکاء یک تلفیق عظیم دانست. به هیچ چیز رحم نکرده است. از عهد عتیق شروع کرده تا هراکلیتوس و ارسطو، و هگل و گوته. اساساً خصلت ذهنهای بزرگ، تلفیق گذشتگان است.
• خب؛ مارکس مسیر طولانی طی میکند: (1) تزِ دکتری؛ (2) دستنوشتههایش دربارهی فیزیک و علم یونانی؛ (3) اومانیسم کلاسیک در ایدههای اولیهاش دربارهی ازخودبیگانگی، طبقات موجودات، حقوق بشر و رستگاری؛ (4) نقد اخلاقی اخیرتر او به سرمایهداری؛ (5) نظریهی ارزش کار او و تحلیلهای دیالکتیکی و غایتشناختیاش از بحرانهای اقتصادی.
• لحن او از فلسفی به اقتصادی و سیاسی تغییر میکند، ولی اعتماد پاینده او بر تخیل و خرد یونانی، خط ثابت و منسجم کننده فکر اوست.
مآخذ:...