برداشت آزاد
• در نظر امیل دورکیم، دموکراسی، با میزان توان جامعه برای گفتگوی آزاد، میان توده‌ی شهروندان و مجموعه‌های شورایی و شوراهای حکومتی وابسته به دولت تعریف می‌شود.
• دورکیم، دموکراسی مستقیم را با نمایندگی سیاسی از طریق سازمان‌های حرفه‌ای و مجموعه‌های عمومی واسط، جایگزین می‌کند.
• فقط صنف است که توان حل تناقض روسویی-هابزی-لاکی بین اراده فردی و اراده جمعی را پیش روی می‌نهد. دولت، متکی بر اعمال و تأمل افراد است، اما صرفاً یک ذهن جمعی است که می‌تواند دموکراتیک باشد.
• فردگرایی، نظم اخلاقی و شهروندی اشتراکی را از درون تهی می‌کند. دورکیم، همچون ارسطو، مدعی است که بازار بیانگر خطری عمومی است.
• او این پرسش را مطرح می‌کند: اگر تنها منفعت فردی، رقابت و رفاه اقتصادی حاکم گردد، اخلاق، نظم عمومی و نیازهای اجتماعی از کجا می‌توانند نشأت بگیرند؟
• فردگرایی نظام بازار، اخلاق عمومی و فضیلت مدنی را تنزل می‌دهد، ولی جمع‌گرایی صنفی، در عین حفظ فردیت‌ها اتفاق می‌افتد. این، دغدغه روسو بود که دورکیم، اصناف را راه برون‌رفت از این دغدغه می‌داند.
• این دیدگاه، نقد لیبرال دموکراسی است که دورکیم از روسو آموخته بود، هر چند بعدها منکر راه حل او از طریق صورت‌بندی خیر عمومی در هیأت عمومی قانونگذاری شد.
• دموکراسی دورکیمی، روی پایه اصناف ایستاده است، نه انتخابات. در نظر دورکیم، انتخابات نمی‌تواند جایی برای شکل‌گیری آگاهی جمعی عقلانی باشد، زیرا بسیار مقطعی است.
• اصناف، حاصل تبدیل توده‌های کارگری (روابط کارگری در نظر دورکیم این امتیاز را دارد که پایدار و منسجم است) به شهروندانی مسؤول و سیاستمدارانی آگاه از مسؤولیت‌های اجتماعی‌شان است.
• این وضع، در سطح محلی محقق می‌شود، و بدین ترتیب، دموکراسی مستقیم و روابط مناسب شهروندی شکل می‌گیرد..
• بدین ترتیب، دولت می‌تواند در شوراهای حقوقی، نماینده و صدای گویای وجدان جمعی باشد. با این دولت، مسائل و مطالب مهم سیاسی و اجتماعی، از حاشیه به متن عمومی جامعه آورده می‌شود.
مآخذ:...
