دکتر حامد حاجی‌حیدری؛ 
فقط ایده‌ای برای تأمل بیشتر
▀█▄ قضیه:
▬ شورای مرکزی «جبهه مردمی نیروهای انقلاب اسلامی» در ساز و کاری کم سابقه انتخاب شدند، و طیف نسبتاً کاملی از همه سلیقه‌های انقلابی را در خود جای دادند و خانم دکتر مرضیه وحید دستجردی با فاصله زیاد، موفق به کسب رتبه نخست شد.
▬ هر چند که مأموریت این جبهه، فراتر و بسیار فراتر از انتخابات آتی است، ولی این پرسش نزد علاقه‌مندان به جبهه و آنان که نگران روندهای ناقص اداره امور در کشور هستند، مطرح است که چگونه می‌توان ترتیبی داد که این تشکل نقشی تاریخی در انتخابات آتی ایفا نماید؟
▬ گو این که شخصاً تمایل دارم که این تشکیلات، از توقعات راجع به انتخابات آتی برکنار بماند، تا مسیر بلوغ تشکیلاتی خود را طی نماید، ولی در عین حال، اذعان هم دارم که حساسیت انتخابات ۹۶، جبهه را جبراً به اقدام فرا می‌خواند. از این قرار، موضوع تأمل این گفتار آن است که جبهه نوپای نیروهای انقلاب در دو چند وقت باقی مانده تا انتخابات چه تواند کرد؟
▀█▄ تز ۱.
▬ هیچ چیز در این مقطع، مهم‌تر از «ایجاد توان و تشکیلات برای سازمان‌دهی سریع و کارآمد امور» نیست. وقتی دو ماه مانده به انتخابات، صحنه رقابت شفاف نیست، هیچ چیز مهم‌تر از توان تحرک سریع در میان تصمیمات خلاقانه یک تیم خوش‌فکر، مجرب، و خلاق نخواهد بود؛ و این ...
▀█▄ تز ۲.
▬ ... و این، خود تابع دو چیز است؛ یکی تعهد نیروهای انقلاب بر التزام به تصمیمات جبهه صرف نظر از این که این تصمیمات چه باشد، چرا که «خسارت هیچ تصمیم نادرستی در شرایط فعلی بیشتر از خسارت تفرقه نیست». ولی نکته دوم آن است که گر چه اتحاد عمل نیروهای انقلاب مهم‌ترین نکته است، ولی قوه عاقله جبهه نیروهای انقلاب نیز باید فرآیندهای تصمیم‌سازی خود را هر چه بیشتر و به سرعت، طوری بهینه سازد که احتمال وقوع تصمیمات کمتر سنجیده در آن به حداقل برسد. اگر این دو ضابطه فراهم شوند، در مجموع، می‌توان به یک مکانیسم عمل صحیح دست یافت، طوری که احتمال عصیان نیروهای متحد به حداقل برسد. و این ...
▀█▄ تز ۳.
▬ ... و این، متوقف است بر آن که نوعی نظام تصمیم‌سازی مبتنی بر «شایستگی» فراهم شود. «شایستگی»، به قابلیتی در قوه عاقله جبهه نیروهای انقلاب اسلامی گفته می‌شود که بتواند با اعمال مجموعه‌ای از دانش‌های مرتبط، مهارت‌ها، تجربه‌ها و توانایی‌‌ها، انجام تصمیمات را در سطح ثمربخشی صورت دهد. مناط سنجش «شایستگی» بر این قیاس، انطباق‌پذیری و سازگاری با تغییرات مدام و مستمر محیط سیاسی است.
▀█▄ تز ۴.
▬ مرتبط با مفهوم «شایستگی»، مفهوم «پیوستگی» است، به این معنا که بین فرآیند اتخاذ سیاست‌ها و خواست منابع انسانی و نیروهای پای کار انقلاب اسلامی، همسانی و هماهنگی ایجاد شود، طوری که حاصل تصمیم‌سازی‌ها، اقدام‌های هم‌افزای منابع انسانی باشد. و این ...
▀█▄ تز ۵.
▬ ... و این، میسر نمی‌شود، الا آن که قوه تصمیم‌گیر در جبهه هماهنگی نیروهای انقلاب، آمادگی کامل داشته باشد تا تصویری از مردم ایران، به مثابه انسان‌های رشد یافته در ذهن بپرورد، و ورای کلیشه‌های متداول، با واقعیت‌هایی که این مردم با آن مواجه هستند، رویاروی شود. به همین دلیل، یک مدل «شایستگی»، باید در مسیر توسعه دائمی قرار بگیرد تا بتواند خود را با شرایطی عمیقاً دگرگون شونده همساز کند. سؤال بنیادین این است: چگونه می‌توانیم سیاست‌ها را مطابق با مهارت، رفتار، نگرش و دانش عینی مردم کشور، به طور مؤثر تغییر دهیم؟ چگونه می‌توانیم دائماً تصمیمات مردمی واجد شرایط در دست داشته باشیم؟ و اصولاً چگونه می‌توانیم متر و زرع خود برای سنجش این تصمیمات را با متر و زرع مردم همساز کنیم؟ در این راستا ...
▀█▄ تز ۶.
▬ ... در این راستا یک نکته مهم است؛ این که درست که مردم در حیطه تخصصی سیاست، «نخبه» محسوب نمی‌شوند، ولی هر یک از آن‌ها در حیطه خود و سیاست آن قلمرو «نخبه»ای هستند که ایشان را قادر به تشخیص‌های «درست» در آن حیطه می‌سازد. افراد فقط با داشتن تحصیلات نیست که «نخبه» می‌شوند، بلکه «کارورزی» آن‌ها را آبدیده می‌کند. مردم در حین زندگی اجتماعی آموزش دیده و تجربه به دست آورده‌اند، یا ویژگی‌های شخصی افراد کلید ورود به رفتار کاری مؤثر گردیده است. پس، دشوار بشود از مردم انتظار تبعیت محض از نخبگان سیاسی را داشت. همان طور که در عنوان فرعی جبهه نیروهای انقلاب، یعنی «خیزش عمومی برای نجات اقتصاد، مبارزه با فساد، و بازگرداندن مردم به عرصه کشور» پیداست، باید بار دیگر در جمهوری اسلامی بتوان گفت که دولت از متن مردم برخاسته است.
▀█▄ تز ۷.
▬ در نتیجه و مرتبط با تز قبل، باید قوه عاقله جبهه مردمی نیروهای انقلاب اسلامی، بتواند ضمن آن که تصمیمات خود را در راستای حرف مردم قرار دهد، بلکه باید تصمیمات خود را مجدداً به مردم عرضه کند و دلایل تصمیمات خود را، آن هم به شکلی «وسیع و گسترده و بهنگام» توضیح دهد.
▀█▄ تز ۸.
▬ در پایان، برای تحقق مبانی یاد شده، فروع اجرایی را پیشنهاد می‌کنم تا نتایج لازم به دست آیند:
۱. ابتدا توصیه می‌کنم که نیروی حکمران جبهه نیروهای انقلاب اسلامی، «تابع مبانی» باشد. فهرستی از مبانی را در ربط با نیازهای کارکردی در نقش‌های مختلف تدارک ببیند، و این چهارچوب مبانی را تا تجدید نظر بعدی، هر زمان که باشد، محترم بشمارد. میزان پایبندی به این مبانی تصریح شده، درک رفتار این قوه عاقله را برای اعضا و همچنین مردم میسر می‌سازد.
۲. توصیه دوم این که از مشاوران خارج از مجموعه که سوابق علمی، عملی و یا حکمی دارند، استفاده برند، تا بر جامعیت تصمیم‌سازی‌های خود بیفزایند؛ بویژه مشورت با روحانیت مکرم می‌تواند نقش مهمی در پختگی و سنجیدگی و مردمی بودن اقدامات داشته باشد.
۳. توصیه سوم این است که سطوح مختلف عملیاتی تعریف شوند، و در آن سطوح هم مبانی معدودی طرح و ابلاغ شود، تا پیوستگی‌ها و شایستگی‌ها عیان گردند.
۴. در تهیه مبانی فوق، سه اصل «شمول حداکثری»، «ارتباط مؤثر» و «صلاحیت‌های ویژه» لحاظ شوند. توضیح این که:
۵. «الگوهای مبانی» باید طوری تهیه شود که دارای مزیت «شمول حداکثری» باشد، یعنی بیشترین پوشش در به حداکثر رساندن ظرفیت‌های مردم را داشته باشد. برای این کار باید چالش‌های مهم کارکردی در سطوح مختلف شناسایی گردند و با این فرض که این شایستگی‌ها در حل چالش‌ها به کمک خواهد آمد، نسبت به ترکیب شایستگی‌ها تصمیم لازم ساخته شود.
۶. «الگوهای مبانی» باید طوری طراحی شود که ارتباط مؤثر با مردم و ثبت دیدگاه آن‌ها و نیازهایی که دارند را در برنامه قرار دهد. «مردم بهترین ضامن مردمی ماندن این جبهه هستند». آن‌ها مدام باید به الگوها و تصمیم‌های این مجموعه نمره بدهند.
۷. «الگوهای مبانی» باید صلاحیت‌های ویژه احراز کنندگان نقش‌ها را تصریح کنند، و بدین ترتیب، انگیزه مشارکت را بگسترند، طوری که دامنه جبهه روز به روز گسترش یابد و بدین ترتیب، در عمل، مؤثرتر اقدام نماید (توأم با اقتباس‌های آزاد از وبگاه nosratiparsapolymer.com).
مأخذ:صبح‌نو
هو العلیم
