دکتر حامد حاجیحیدری؛ فقط ایدهای برای تأمل بیشتر
▬ «اعتماد» یک مقوله انسانی است، ولی وقتی جامعه، به شبکه (و نه «جامعه شبکهای» که دیگر عنوان «جامعه» برازنده چنین ساز و برگی نیست) بدل میشود، و سهم مشارکت ماشینها در شبکه بر انسانها فائق میآید، فرجام «اعتماد» چه خواهد شد؟ پرسش آن است که ریخت و سر و شکل «اعتماد» در شبکه، به چه نحوی خواهد بود؟
▬ ابتدا، فناوریها، برای پشتیبانی از کاربست آنان توسط انسانها به وجود آمدند؛ افراد اطمینان داشتند که وقتی پول خود را در بانک میگذارند، میتوانند در صورت نیاز آن را پس بگیرند. زمانی، این اعتماد به چالش درآمد؛ بانکها ورشکست شدند و مردم پول خویش از کف دادند؛ ولی «اعتماد» غالب شد و عمده بانکها، از پس آزمون و چالش برآمدند.
▬ حالا، در زمانه ارتباطات چندلایه رایانهای که تنها یک لایه ویژوال آن نزد کاربر مشهود است، این امکان پدید آمده که تلههای امنیتی در لایههای موازی ارتباطی و پراکسیها، پنهان شوند و از اعتمادهای ظاهری برای شکار اطلاعات باطنی بهره ببرند؛ اینها فناوریهای مبتنی بر سرقت هویت هستند.
▬ در زمانی که سرقت هویت رایج است، با مشکل اعتماد روبرو هستیم؛ اعتماد به اینکه هویت ما دزدیده نخواهد شد و اعتماد به این که آیا دیگری همان است که وانمود میکند؟
▬ ارتباطات انسانی بر این میزان از انتشار داده، اعتمادسازی نشدهاند. برای مدتهای مدید، مراجعه ما به بانکها یا هر جای دیگر نیاز ویژهای به احراز هویت نداشت و اجتماعات محلی هویت ما را با علم به آن که با کوشش معمول قابل جعل نیست، تصدیق میکردند. ما اطلاعات خود را از قبیل شماره تلفن و آدرس در اختیار منابع مختلف میگذاشتیم، بدون آن که نگران سرایت و گسترش این اطلاعات به سرتاسر جهان باشیم.
▬ ولی حالا، وقتی با کسی سخن میگوییم یا وقتی در اتاقی به کاری مشغول هستیم، باید بدانیم که بالقوه و در صورت لزوم، همه میتوانند صدای ما را بشنوند و حتی تصویر ما را ببینند.
▬ حتی، این تمام ماجرا نیست؛ ما با «ژرفدروغ»ها نیز مواجهیم؛ به این معنا که ممکن است شما چیزی نگویید یا به کاری مبادرت نورزید؛ ولی، طوری صدا و تصویر، اعم از ثابت و متحرک، قابلیت جعل و دستکاری یافته است که همگی باید آماده باشیم که صدای ما به منحنیهای قابل دستکاری تجزیه گردد و بر مبنای بیانات دیگری بازسازی شود، یا به همان سهولتی که در مورد فوتوشاپ تصاویر ثابت شاهد بودیم، تصاویر متحرک نیز قابل جعل و بازسازی شوند.
▬ در واکنش، گروهی از MIT در کتابی تحت عنوان ”Trust::Data“، چارچوب جدیدی برای حقیقت و هویت، ابداع کردند که مبتنی بر زنجیرههای بلوکی است که طی آن اطلاعات میان رایانههای مستقر در شبکه توزیع میشود، و بدین ترتیب، جعل اطلاعات را دشوار میسازند (نه ناممکن). نقطه اتکاء این سیستم جدید اعتماد، توان نامحدود ذخیرهسازی در رایانههای متصل به شبکه است، ولی واقعیت آن است که این توان در عمل، نامحدود نیست، و بسیاری اطلاعات که نیاز به راستیآزمایی دارند، حجیمتر از آن هستند که بدین ترتیب، به نحو گستردهای کدگذاری شده و به اشتراک گذاشته شوند.
مآخذ:...
توأمبااقتباسهایآزاد
هو العلیم